Pod powierzchnią naszych oceanów, rzek i jezior czai się ogrom tajemnic. Wśród nich ruiny starożytnych miast, których historię próbują ustalić naukowcy.
1. Baia, Włochy
Ruiny Baia – lub Baiae – są rozrzucone pod powierzchnią Zatoki Neapolitańskiej, niedaleko „zaginionego” miasta Pompei. Baia było starożytnym rzymskim miastem, które padło ofiarą aktywności wulkanicznej. W latach swojej świetności Baia znana była jako lac zabaw dla bajecznie, hałaśliwie bogatych – kurort zarezerwowany dla rzymskiej elity, w tym Juliusza Cezara, który miał tam willę.
Dziś starożytne pozostałości Baia można zwiedzać w jednym z niewielu podwodnych parków archeologicznych na świecie. Zwiedzający mogą zobaczyć zniszczone konstrukcje i niesamowicie dobrze zachowane posągi miasta z łodzi ze szklanym dnem lub nurkowanie pomiędzy ruinami.
2. Atlit Yam, Izrael
Pozostałości tej neolitycznej wioski zostały ponownie odkryte w 1984 roku pod Morzem Śródziemnym, niedaleko wybrzeża Atlit – nadmorskiego miasta na południe od Hajfy w Izraelu. Uważa się, że pochodzi z około 7000 rpne i jest jedną z najwcześniej odkrytych zatopionych osad. Jest to również jeden z najlepiej zachowanych, z kamiennymi studniami, magazynami zboża, a nawet grobami ze szkieletami.
Naukowcy uważają, że Atlit-Yam zostało nagle opuszczone w wyniku tsunami prawdopodobnie spowodowanego erupcją wulkanu w rejonie Morza Śródziemnego. Potwierdzają tę teorię duże sterty ryb odkryte na tym terenie. Szczególnie interesujące dla archeologów było odkrycie dwóch szkieletów, kobiety i dziecka, które ujawniły najwcześniejsze znane przypadki gruźlicy.
3. Pavlopetri, Grecja
To najstarsze odkryte zatopione miasto, które ma około 5000 lat. Port z epoki brązu znajduje się tuż pod powierzchnią wody w zatoce Vatika w Lakonii. Jest to miasto wyjątkowe, ponieważ ma określony plan z ulicami, zabudowaniami i cmentarzem. Miasto zostało odkryte w 1967 roku przez Nicholasa Flemminga i zmapowane w 1968 roku przez zespół z Uniwersytetu Cambridge. Istnieje co najmniej 15 budynków o głębokości od 3 do 4 metrów, a ostatnie badanie z 2009 roku wykazało, że rozciąga się na 9 akrów. Wśród budynków znaleziono również odłamki ceramiki z okresu mykeńskiego – 1600 do 1100 p.n.e. Badania wykazały, że miasto było zamieszkane przed 2800 rokiem p.n.e., na początku epoki brązu. Naukowcy uważają, że Pavlopetri zostało zatopione w wyniku trzęsienia ziemi około 1000 roku p.n.e.
4. Mahabalipuram, Indie
Zatopione starożytne ruiny były legendą w południowo-wschodnich Indiach. Aż do chwili, gdy na brzegu Mahabalipuram, znanego również jako Mamallapuram, odkopano zatopione miasto. Naoczni świadkowie twierdzili, że zauważyli głazy i ściany, gdy przypływ ustąpił tuż przed niszczycielskim tsunami, które nawiedziło większość Azji w grudniu 2004 roku. Wykopaliska wykazały, że mieli rację. Jak do tej pory odkryto ściany, schody i rzeźbione kawałki kamienia. Badania trwają nad tym czym jest wykopalisko. Niektórzy twierdzą, że sąto pozostałości starożytnego miasta portowego. Inni, że granitowe struktury mogą być pozostałościami jednej lub więcej z sześciu legendarnych hinduskich świątyń lub kapliczek, o których mówi się, że zostały wchłonięte przez ocean.
5. Yonaguni, Japonia
Pomiędzy Morzem Wschodniochińskim a Oceanem Spokojnym kryje się tajemnicza zagadka. Szereg formacji kamiennych, od zawrotnych monolitów po stosy płyt i piramidę, zostało zauważonych w pobliżu odległej japońskiej wyspy Yonaguni w połowie lat 80. ubiegłego wieku przez miejscowego nurka. Historycy i naukowcy od tamtej pory zastanawiają się nad ich pochodzeniem. Niektórzy uważają, że struktury te, czasami znane jako kamienie Iseki, są pozostałościami legendarnej zaginionej cywilizacji Mu, o której mówi się, że zniknęła pod falami w wyniku trzęsienia ziemi około 2000 lat temu. Badania jednak wykazują inny wiek struktur. Jeśli są wykonane przez człowieka, badania sugerują, że ta japońska Atlantyda ma co najmniej 5000 lat. Oznacza to, że zatopione pomniki byłyby starsze niż egipskie piramidy o kilka stuleci. Za tą teorią przemawia poziom szczegółowości i zawiłości niektórych konstrukcji. Oprócz piramidy, która jest największą formacją, znajdują się tam ruiny, które uważa się za łuki, świątynie, zamek i stadion, z budynkami połączonymi czymś, co wydaje się być drogami i osłoniętymi resztkami murów. Niektóre skały zostały wyrzeźbione z wizerunkami zwierząt, podczas gdy inne rzeźby mają postaci, w tym sfinksa i żółwia.
6. Olous, Grecja
Starożytne miasto Olous było niegdyś domem dla około 40 000 ludzi. Teraz znajduje się pod powierzchnią Morza Egejskiego. Jego mury i fundamenty leżą tuż przy północnym wybrzeżu Krety, w pobliżu wioski Elounda. Jedna z teorii mówi, że struktury rozpadły się podczas erupcji wulkanu na Santorini. Bardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem jest to, że miasto, które było jednym z około 100 miast minojskich, których rozkwit na starożytnej Krecie przypada na okres między około 3000 a 900 rokiem p.n.e., było powoli zanurzane przez podnoszący się poziom mórz.
7. Dolchiste, Turcja
Kruche ruiny i kamienne konstrukcje tego zatopionego miasta znajdują się u wybrzeża Kekova, małej niezamieszkanej wyspy u wybrzeży Antalyi w Turcji. Simena była morskim punktem handlowym i starożytną osadą licyjską, która powstała około 2000 roku p.n.e. Losy Simeny zostały przesądzone w II wieku, kiedy miasto nawiedziła seria trzęsień ziemi i ostatecznie zostało zatopione. Spod turkusowej wody wystają fundamenty budynków, grobowce, klatki schodowe, cumy i roztrzaskane amfory.