Pijawki lekarskie posiadają w medycynie bogatą historię. Wykorzystywano je przede wszystkim do upuszczania krwi – stawiając przy tym różne cele.
Pomimo upływu lat, pojawiania się nowych metod leczenia i walki z doskwierającymi człowiekowi dolegliwościami – hirudoterapia (użycie pijawek lekarskich) nadal pozostaje metodą, z której chętnie się korzysta. Można także przytoczyć fakt, że w wielu krajach użycie pijawek zostało zatwierdzone jako oficjalny i refundowany sposób leczenia.
1. Kilka słów o pijawkach lekarskich
Pijawki bez względu na ich pożyteczność to pasożyty, które żywią się krwią kręgowców. W czasie jednej terapii mogą one wyssać od 10 do 15 ml krwi. Ich ślina zawiera wiele pożytecznych substancji:
- hirudynę – wspomagająca proces krzepnięcia krwii.
- histaminę – powodującą poszerzanie się naczyń krwionośnych.
Są to substancje lecznicze o działaniu wspomagającym w leczeniu różnorakich schorzeń.
2. Czy leczenie pijawkami lekarskimi sprawia ból?
W medycynie wykorzystuje się pijawki wychodowane w warunkach sterylnych; terapia jest bezbolesna, dopiero moment oderwania pasożyta od skóry może spowodować zaczerwienienie lub obrzęk.
3. Historia stosowania pijawek lekarskich
Już w starożytności stosowano pijawki do leczniczego upuszczania krwi – m.in oczyszczania ran. W Starożytnym Rzymie i Grecji pijawki wykorzystywano także do leczenia chorób zakaźnych. Ich lecznicze działanie znano w krajach starożytnego bliskiego i dalekiego wschodu. Stosowanie pasożytów podtrzymano również w dobie średniowiecza, kiedy wykorzystywano je do upuszczania krwi m.in. podczas epidemii dżumy. Okres szczytowy zastosowania pijawek przypada na XVIII i XIX wiek co przełożyło się na ich masowa sprzedaż we Francji, Anglii i Rosji.
4. Współczesne zastosowanie pijawek
Leczenie nadciśnienia. Zastosowanie znajduje obecna w ślinie pasożytów substancja: PC-LS, która reguluje ciśnienie tętnicze – obniża zbyt wysokie, podwyższa zbyt niskie – z tego powodu hirudoterapia (obok leczenia farmakologicznego) w tej chorobie ma szerokie możliwości i jest wręcz nieoceniona. Niebagatelne znaczenie ma również wcześniej wspomniana histamina, która działa rozszerzająco na naczynia krwionośne.
Leczenie żylaków. Stosowana jest tutaj jako leczenie uzupełniające lub jako zamiennik terapii farmakologicznej czy leczenia operacyjnego. Pijawki korzystnie wpływają na obieg krwi w organizmie – poprawiają ukrwienie, przez co wspierają proces dotleniania tkanek, rozszerzają też naczynia włosowate. Potwierdzone jest, że zastosowanie hirudoterapii w leczeniu żylaków likwiduje obrzęki i dolegliwości bólowe, zmniejsza się też uczucie ciężkości nóg.
Leczenie trudno gojących się ran. Uwalniane ze śliny pijawek substancje przeciwbólowe zmniejszają uczucie bólu, bdeiny zaś wspomogą proces regeneracji skóry. Dzięki pasożytom do krwi zostanie uwolniona również hirudyna, która zapobiega powstawaniu zakrzepów – skóra będzie lepiej ukrwiona co wspomoże proces gojenia. Co najistotniejsze – pijawki pomogą w usunięciu z organizmu toksyn i bakterii.
Pozostałe schorzenia, przy których hirudoterapia ma potwierdzone działanie:
- miażdżyca,
- zakrzepica żylna,
- owrzodzenie podudzi,
- zapalenie skóry,
- choroby płuc,
- wspomaganie układu nerwowego,
- rwa kulszowa,
- choroba niedokrwienna serca,
- hemoroidy,
- alergia,
- reumatyzm,
- choroby kręgosłupa,
- bóle głowy,
- impotencja,
- wrzody żołądka i dwunastnicy.
