Profesor Barbara Sahakian z wydziału psychiatrii na Cambridge University jest zdania, że każda godzina, która stanowi odstępstwo od normy snu – zarówno zbyt dużo, jak i zbyt mało może pogorszyć funkcje poznawcze, jak twierdzi – „To jasne, że procesy zachodzące w naszym mózgu podczas snu są bardzo ważne dla utrzymania naszego zdrowia fizycznego i psychicznego”.
Według naukowców istnieje ścisły związek pomiędzy ilością snu a pogorszeniem funkcji poznawczych – dobry sen ma bowiem ogromne znaczenie na wszystkich etapach życia, w szczególnie w przypadku osób starszych. Jak twierdzą niektórzy – „jest tak samo ważny jak aktywność fizyczna”.
Jedną z możliwych przyczyn związku pomiędzy niewystarczającą ilością snu a pogorszeniem funkcji poznawczych mogą być zakłócenia snu wolnofalowego lub głębokiego, co jest ważne dla pamięci oraz umożliwia usuwanie z mózgu toksyn.
Badanie przeprowadzone z wykorzystaniem danych brytyjskiego Biobanku obejmowało obrazowanie mózgu i dane genetyczne prawie 40 tysięcy uczestników. Jak ustalono, zbyt mała lub zbyt duża ilość snu powoduje kurczenie się tzw. mózgowego centrum pamięci (hipokamp), obszaru najbardziej dotkniętego przez sen.
W badaniu wzięli udział ochotnicy w wieku od 38 do 73 lat, ustalono jednoznacznie, że zbyt dużo i zbyt mało snu związane jest z pogorszoną pamięcią i zdrowiem psychicznym, m.in. zwiększa ryzyko wystąpienia lęku i depresji. Rodzi się więc pytanie – Ile godzin powinniśmy spać? Jak dowiodły analizy, najlepiej w testach poznawczych radziły sobie osoby, które spały 7 godzin na dobę, ich mózgi szybciej przetwarzały informację, mieli lepszą uwagę wzrokową, pamięć oraz umiejętność rozwiązywania problemów.
Naukowcom nie udało się jednak wykazać związku przyczynowego pomiędzy snem a niektórymi zaburzeniami mózgu, jak tłumaczą badacze – u osób z demencją zachodzą nietypowe wzorce snu czy bezsenności.
Naukowcy nie mają też pewności, dla czego przespanie 8 czy więcej godzin dziennie powoduje problemy zdrowotne. Przyjęto hipotezę, że osoby, które śpią więcej borykają się z problemem niskiej jakości sny, stąd mają tendencję do dłuższego spania ponieważ odczuwają zmęczenie. Jak twierdzi prof. Jianfeng Feng z Fudan University w Szanghaju – „chociaż nie możemy jednoznacznie stwierdzić, że zbyt mało lub zbyt dużo snu powoduje problemy poznawcze, nasza analiza wydaje się potwierdzać tę teorię. Powody, dla których starsi ludzie mają gorszy sen, wydają się być złożone, na co wpływa połączenie naszego składu genetycznego i struktury naszych mózgów”.
Warto też zauważyć, że każdy człowiek jest inny – podobnie to wygląda jeśli chodzi o potrzeby dotyczące snu – są one zindywidualizowane. Jeżeli więc śpimy 6 czy 10 godzin dziennie, ale czujemy się świetnie i nie mamy żadnych problemów – wygląda na to, że tyle snu właśnie potrzebujemy.
Posłuchaj podcastów:
