Kamienie żółciowe powstają w wyniku choroby zwanej kamicą żółciową.
Żółć, wyprodukowana w wątrobie, potrzebna do trawienia tłuszczów, magazynowana jest w pęcherzyku żółciowym. Następnie, w trakcie jedzenia, transportowana jest drogami żółciowymi do dwunastnicy, gdzie rozpoczyna się proces trawienia.
Nie wiadomo dokładnie jaki mechanizm powoduje, że u niektórych osób, wytrącają się kryształki soli żółciowych i cholesterolu, które tworzą złogi. Mają one różne rozmiary, od ziarnka piasku do wielkości orzecha włoskiego. Bywa, że kamienie niewielkich rozmiarów, luźno spoczywające w pęcherzyku, nie powodują żadnych objawów. Czasami podrażniają błonę śluzową pęcherzyka, powodując dyskomfort.
Poważne problemy pojawiają się w przypadku, gdy większy kamień zablokuje odpływ żółci do dróg żółciowych. Następuje wtedy atak silnego bólu w okolicach prawego łuku żebrowego, który może promieniować pod łopatkę, a nawet w okolice szyi i obojczyków.
Kamica jest chorobą głównie dotyczącą kobiet, które zapadają na nią dwu- lub trzykrotnie częściej. Dopiero po 70 roku życia zapadalność wyrównuje się.
Osoby otyłe lub drastycznie odchudzające się, również są bardziej zagrożone.
Leczenie, zapobieganie i usuwanie kamieni polega przede wszystkim na zastosowaniu i restrykcyjnym przestrzeganiu odpowiedniej diety.
Dieta ta powinna być wolna od cukrów, które działają negatywnie na proces wydzielania lecytyny, składnika żółci, który ma wpływ na rozpuszczanie cholesterolu.
Należy unikać:
- cukru,
- słodyczy,
- ciast,
- dżemów,
- miodu,
- dosładzanych soków owocowych,
- wszelkiego rodzaju słodzików.
Drugim czynnikiem, który powinien być usunięty z diety, są tłuszcze nasycone i tłuszcze trans.
Unikamy:
- tłustych mięs,
- wieprzowiny,
- wędlin,
- pasztetów,
- podrobów.
Dodatkowo rezygnujemy z fast foodów i dań smażonych.
Polecane są produkty zawierające nienasycone kwasy tłuszczowe, białko i błonnik.
Źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych są:
- ryby,
- owoce morza,
- oliwa z oliwek,
- oleje roślinne.
Pełnowartościowe białko znajdziemy w:
- odtłuszczonym mleku,
- sfermentowanych produktach mlecznych,
- chudym serze,
- drobiu i
- chudych wędlinach.
Szczególnie ważny jest błonnik, znajdujący się w pieczywie, brązowym ryżu, kaszach, otrębach i niektórych owocach, takich jak: maliny, jeżyny czy porzeczki. Obecność błonnika wpływa na zwiększenie wydzielania kwasów pierwotnych, które rozpuszczają złogi.
Do sposobów naturalnych zaliczamy także stosowanie ziół. Zwykle są to mieszanki zawierające: dziurawiec, miętę pieprzową, mniszek lekarski, rdest ptasi, krwawnik, glistnik. Mają one działanie oczyszczające pęcherzyk żółciowy.
Stosowane bywają również metody medycyny ludowej jak ocet: jabłkowy, jabłko lub gruszka z miodem, cytryna z oliwą. Ocet jabłkowy zawiera związki fitochemiczne, limonidy, posiadające właściwości przeciwutleniające i obniżające poziom cholesterolu. Jabłka i gruszki zawierają pektyny, które powodują zmniejszanie kamieni i poziomu cholesterolu. Sok z cytryny zmieszany z oliwą usuwa osady mogące być przyczyną tworzenia złogów, a także ułatwia rozpuszczanie kamieni.