Wybierając partnera szukamy cech charakteru, które dla nas są ważne. Okazuje się, że kobieca komórka jajowa również ma swoje preferencje względem plemników. Można powiedzieć, że jest całkiem wybredna przy wyborze nasienia.
Naukowcy twierdzą, że odkrycia oferują nowy wgląd w rozmnażanie się ludzi – pokazując, że komórki jajowe nie przyjmują byle jakich plemników i mają „więcej do powiedzenia w związku i sprawach rozmnażania”, niż wcześniej sądzono.
Do tej pory sądzono, że to plemnik jest wodzirejem i to on przewodzi w zapłodnieniu. Nowe badanie pokazuje, że komórka jajowa wybiera konkretne plemniki, odrzucają te, które uważa za nie wystarczająco silne.
W chwilach tuż przed zapłodnieniem ma miejsce chemiczna „rozmowa” między komórką jajową a nasieniem, wyjaśnił John Fitzpatrick, profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie Sztokholmskim w Szwecji i kierownik nowego badania.
„Sygnały chemiczne uwalniane z komórek jajowych umożliwiają plemnikom zmianę zachowania podczas przemieszczania się” – powiedział Fitzpatrick. „Komórki jajowe uwalniają substancje chemiczne kierujące nasieniem. Plemniki płyną prościej i trafiają do komórki jajowej, gdy są wystawione na działanie tych sygnałów chemicznych.”
Naukowcy doszli do tego wniosku po zbadaniu próbek nasienia i płynu pęcherzykowego od par poddawanych leczeniu niepłodności, że w niektórych przypadkach zmieniając nasienie zmieniała się odpowiedź komórki jajowej. Okazało się, że płyn pęcherzykowy od jednej kobiety był lepszy w przyciąganiu nasienia od niektórych mężczyzn niż od innych. A preferencje komórek jajowych nie zawsze pasowały do wyboru partnera przez kobietę.
Profesor Fitzpatrick dodał: „Około jedna trzecia przypadków bezpłodności nie ma wyraźnej przyczyny. Wcześniej nie zastanawialiśmy się, jak sygnały chemiczne mogą wpływać na interakcje między komórkami jajowymi i plemnikami oraz na bezpłodność”.
Według profesora chemiczne środki wabiące znajdujące się w komórce jajowej mogą mieć większe znaczenie podczas naturalnego zapłodnienia. Badanie wykazało, że średnio, gdy płyn pęcherzykowy był „bardziej atrakcyjny” w swoich sygnałach chemicznych, około 18% więcej plemników płynęło do celu. W niektórych przypadkach procent ten wzrastał do 40.
„Według naszych najlepszych szacunków do komórki jajowej przedostaje się tylko kilkaset plemników. I tylko około 10% tych plemników jest w stanie zapłodnić komórkę jajową w dowolnym momencie. Nowe odkrycie może ułatwić zapłodnienie określonych kombinacji jaja i plemnika”.
Fitzpatrick powiedział, że jednym z czynników napędzających kompatybilność genetyczną jest złożony zestaw genów zwany „głównym kompleksem zgodności tkankowej” lub w skrócie MHC. „Zasadniczo chodzi o zwalczanie infekcji, zwalczanie chorób i pomaganie naszemu układowi odpornościowemu w naprawdę dobrym funkcjonowaniu” – powiedział. „Im bardziej zróżnicowane są te geny, tym więcej różnorodnych rodzajów infekcji nasz organizm może zwalczać. Jeśli twój partner ma nieco inną kombinację tych genów niż ty, wtedy będziesz mieć potomstwo, które będzie w stanie walczyć z jeszcze szerszą szereg patogenów i chorób.”
