Dęby są okazałymi drzewami osiągającymi nawet do 40-50 metrów wysokości. W warunkach naturalnych występują w klimacie umiarkowanym, najlepiej „żyje” im się na żyznych glebach rolniczych i gliniastych. Warunkiem koniecznym jest też niezakłócony dostęp do słońca.
Najcenniejszą odmianą są dęby szypułkowe – właśnie z nich pozyskiwana jest prozdrowotna kora. Zbierana z młodych gałązek lub pni – jeszcze zanim pojawią się pierwsze listki. Zbiorów dokonuje się zatem jest wczesną wiosną, zwykle na przełomie marca i kwietnia.
Idealna kora powinna mieć lekki połysk i być gładka – wówczas posiada najlepsze właściwości i najłatwiej oddzielić ją od drzewa. Niezwłocznie po zerwaniu korę należy dokładnie wysuszyć – najlepiej w przewiewnym pomieszczeniu, w temperaturze do ok. 30-35 stopni C. Po wysuszeniu, kora jest gotowa do wykorzystania, ma też całkiem spory okres przydatności – powinno ją się zużyć w ciągu dwóch lat.
Kora dębowa była wykorzystywana w medycynie ludowej od setek lat jako środek przeciwzapalny, bakteriobójczy oraz wykazujący właściwości ściągające. Słowianie wykorzystywali ją aby przygotować z niej napar do wypicia – m.in. w celu wyleczenia zapalnych zmian skórnych. Co więcej, o dęby pocierano się plecami, więżąc, że przyniesie to ukojenie w bólu kręgosłupa.
Składniki kory dębowej:
Około 10% kory dębowej stanowią związki polifenolowe (katechina, galokatechina, epikatechina, galusan-3-0-epigalokatechiny, weskolagina, leukodelfinidyna oraz pedmolagina) oraz garbniki, wśród których znajdziemy te hyfrolizujące (elagotaniny o galotaniny) oraz niehydrolizujące. Ponadto obecne są żywice, flawonoidy (kwercytryna i kwercetyna), sole mineralne oraz kwasy fenolowe (galusowy i elagowy). Dzięki nim napar z niej przygotowany będzie miał wyżej wspomniane właściwości.
Właściwości i zastosowanie kory dębowej:
Wyciąg z kory dębu stosowany jest wewnętrzne – głównie w leczeniu dolegliwości powiązanych z układem pokarmowym. Jest szczególnie polecany przy nieżycie jelit i żołądka oraz biegunkach (wykazuje skuteczność także przy tzw. grypie jelitowej).
Wyciąg z kory dębowej można stosować również zewnętrznie. Kilka kropel naparu, dodanych do codziennej kąpieli Dodawany do codziennej kąpieli wspomoże walkę z nadmiernym poceniem się dotyczącym głównie stóp i dłoni. Należy tutaj jednak pamiętać, że takowa terapia nie jest zalecana wtedy, kiedy mamy różnego rodzaju uszkodzenia skóry – rany, trudno gojące się owrzodzenia. W kosmetyce, dąb wykorzystywany jest szczególnie w pielęgnacji włosów – wspomaga walkę z łupieżem oraz redukuje ich nadmierne przetłuszczanie się.
Przepisy z użyciem kory dębowej:
Napar z dębowej kory:
Jedną łyżkę kory należy zalać szklanką wrzątku, przykryć i zostawić na ok 15 minut. Otrzymaną miksturę należy przecedzić i przelać do butelki. Doustnie spożywać można ok 100-200ml dziennie – najlepiej jako dodatek do herbatek ziołowych.
Odwar z dębowej kory
Odwar przeznaczony jest do użytku miejscowego na błony śluzowe oraz skórę. Aby go przygotować należy jedną łyżkę dębowej kory zalać jedną szklanką wody, gotować przez ok 5 minut oraz odstawić na ok. kwadrans. Odwar gotowy jest po przecedzeniu. nie zaleca się stosowania w jednym miejscu dłużej niż 10 dni.
Przeciwskazania:
W użyciu zewnętrznym: kory dębowej nie powinno się używać w żaden sposób przy uszkodzeniach skórnych. W stosowaniu doustnym nie jest polecana przy chorobach z towarzyszącą im gorączką, nadciśnieniu tętniczym, niewydolności serca. Kobiety ciężarne i karmiące piersią przed użyciem powinny zasięgnąć porady lekarza.
