Pod dwóch dekadach od pojawienia się pierwszych zdjęć ukazujących „pająki” na Marsie naukowcy nareszcie odkryli co się za nimi kryje.
Wzory, widoczne na zdjęciach satelitarnych południowego bieguna Czerwonej Planety nie są prawdziwymi pająkami. Odciśnięte kształty na powierzchni Marsa tylko przypominają pełzające pająki dlatego też lata temu naukowcy nazwali je araneiform – pająkowate. Mierząc do 1 kilometra średnicy, gigantyczne kształty nie przypominają niczego na Ziemi.
Jak donosi czasopismo Scientific Reports naukowcom nareszcie udało się odtworzyć odciśnięcia widoczne na zdjęciach satelitarnych w laboratorium.
Naukowcy z Open University w Anglii odtworzyli zmniejszoną wersję pająków w swoim laboratorium, używając kawałka lodu z dwutlenku węgla -zwanego również suchym lodem i maszyny symulującej atmosferę Marsa. Kiedy zimny lód zetknął się ze znacznie cieplejszym złożem osadu podobnego do Marsa, część lodu natychmiast przekształciła się z ciała stałego w gaz (proces zwany sublimacją), tworząc pajęcze pęknięcia, w których uciekający gaz przeciskał się przez lód.
W oświadczeniu główna autorka badań Lauren McKeown, planetolog z Open University, powiedziała, że „eksperymenty pokazują bezpośrednio, że wzory pająków, które obserwujemy na Marsie z orbity, można wyrzeźbić poprzez bezpośrednią konwersję suchego lodu z ciała stałego w gaz”.
Atmosfera marsjańska zawiera ponad 95% dwutlenku węgla (CO2), a duża część lodu i szronu, które tworzą się wokół biegunów planety zimą, również składa się z CO2. W badaniu z 2003 roku naukowcy postawili hipotezę, że pająki na Marsie mogą tworzyć się wiosną, kiedy światło słoneczne przenika przez półprzezroczystą warstwę lodu CO2 i ogrzewa ziemię od spodu. To ogrzewanie powoduje, że lód sublimuje od podstawy, zwiększając ciśnienie pod lodem powodując pękanie. Zebrany gaz wydostaje się przez powstałe pęknięcia pozostawiając zygzakowate wzory przypominające pająki.
Do niedawna naukowcy nie mieli możliwości sprawdzenia tej hipotezy na Ziemi ze względu na trudne do odtworzenia warunki atmosferyczne Marsa.
W ramach nowych badań naukowcy użyli urządzenie zwane Komorą Symulacji Marsa za pomocą którego odtworzyli mały kawałek podłoża Marsa z warunkami atmosferycznymi tam panującymi. Eksperyment ten pokazał, że hipoteza sublimacji pająka jest słuszna.
Chociaż eksperyment nie jest ostateczny, dostarcza pierwszych fizycznych dowodów na to, jak mogły powstać pająki na Marsie.
