Położona w Pensylwanii, na północnym wybrzeżu Stanów Zjednoczonych Filadelfia „Philly”, jak mawiają niektórzy, spogląda na zatokę Delaware łączącą się z Oceanem Atlantyckim.
Miasto odegrało ogromną rolę w niedługiej, acz intensywnej historii USA. To tu podpisano Deklarację Niepodległości oraz Konstytucję. Wiele w niej miejsc ciekawych, choć niestety jest też jednym z miast najbardziej zagrożonych przestępczością. Dzisiaj 25 miejsc, które warto zobaczyć.
1. Budowlą, która mogłaby opowiedzieć najwięcej o historii miasta, jest Independence Hall. To w tym budynku podpisano, Deklarację Niepodległości, oraz Konstytucję USA. Ten dwupiętrowy, ceglany budynek wyraźnie wyróżnia się z otoczenia, również dzięki wieżyczce.
2. W tym mieście mieszkał też Tadeusz Kościuszko, jeden z symboli polskiej walki i wolność. Obok Kazimierza Pułaskiego, jest naszym wspólnym polsko-amerykańskim bohaterem. Władze Filadelfii zadbały o godne upamiętnienie generała. W jego domu funkcjonuje muzeum, w którym można oglądać przedmioty, którymi posługiwał się za życia oraz zapoznać się z jego amerykańską historią.
3. Muzeum Medyczne, czyli Mütter Museum w Filadelfii. Zbór eksponatów z historii medycyny, w tym i zakonserwowanych tkanek ludzkich. Między innymi fragmenty mózgu Alberta Einsteina, pobrane po śmierci wbrew jego woli. Geniusz chciał zostać skremowany, żeby nie stać się serią preparatów. Nie udało się.
4. Dom Betsy Ross, autorki pierwszej amerykańskiej flagi, którą znamy do dzisiaj. Betsy była jedną z wielu prostych szwaczek. O pozostałych dawno zaginął słuch. Ona zapisała się, a w zasadzie wszyła na stałe w karty historii USA.
5. Filadelfia to także mistrzyni „pierwszych”. To w niej powstała pierwsza biblioteka publiczna – założona przez Benjamina Franklina w 1731 roku
6. Pierwszy szpital – założony w 1751 roku
7. Pierwszy uniwersytet – szkoła medyczna ufundowana w 1765 roku
8. Pierwsza giełda – oficjalnie otwarta w 1790 roku
9. Pierwsza fabryka precli – od 1861 roku. To szczególnie doniosłe, bo trudno sobie wyobrazić dzisiejszy świat bez precli!
10. Pierwsze ZOO – otwarte w 1874 roku
11. Tu odbyła się też pierwsza Wystawa Światowa w Ameryce – w 1876 roku
12. Filadelfia jest drugim co do wielkości miastem uniwersyteckim w USA i ośrodkiem nauk przyrodniczych
13. Pierwszy w całości klimatyzowany budynek również powstał w Filadelfii w roku 1932
14. Pierwszy komputer na świecie – słynny ENIAC skonstruowany na Uniwersytecie Pensylwanii w 1946 roku
15. Pomnik Williama „Billy’ego” Penna, który stanął na wieży miejscowego ratusza. Z jego obecnością związana jest historia o klątwie. O niej za chwilkę.
16. Ratusz w Filadelfii ukończony został w 1901 roku i do 1908 był najwyższym budynkiem na świecie. Do dziś liczący sobie 167 metrów wysokości obiekt jest największym wolno stojącym murowanym budynkiem na naszej planecie. Do 1987 roku istniała niepisana umowa, że żaden budynek w mieście nie będzie wyższy od niego. Jednak niepisanej umowy nie dotrzymano i przez kolejne 20 lat żadna z miejskich drużyn nie wygrała mistrzostwa w major leagues. Winę przypisano klątwie Willyego, który chciał spoglądać na Pensylwanię z najwyższego jej punktu.
17. „Myśliciel” – najsłynniejsza rzeźba francuskiego artysty Augusta Rodina, a w zasadzie odlew paryskiego oryginału.
18. Arcysłynny film „Rocky” z Sylwestrem Stallone kręcony był właśnie w tym mieście. Dzisiaj każdy szanujący się turysta czuje przymus powtórzenia sceny z wbieganiem na schody Muzeum Sztuki.
19. Po wpisaniu w wyszukiwarkę nazwy miasta wyskakuje sporo danych o przestępczości. Rzeczywiście, ulice miasta, szczególnie po zmroku, do bezpiecznych nie należą. Nawet w dzień można zobaczyć sceny, jakie znane są większości, głównie z filmów kryminalnych i sensacyjnych.
20. Most Franklina można podziwiać nad rzeką Delaware, która rozdziela Filadelfię i Camden. Budowla powstała w 1926 roku i ma blisko 3 km długości.
21. Okręt USS New Jersey to amerykański pancernik zacumowany na rzece Delaware. Można go podziwiać od strony Filadelfii. Jest najbardziej utytułowanym okrętem amerykańskim i ma przyznane 19 gwiazd bojowych. Obecnie funkcjonuje jako muzeum.
22. Polish American Cultural Center-Polsko Amerykańskie Centrum Kulturalne prowadzone przez Polkę, która od urodzenia mieszka w Filadelfii. Właścicielka świetnie mówi po polsku i chętnie z rodakami rozmawia.
23. Reading Terminal Market to ogromna hala targowa z 1893 roku. Znajdują się tam stoiska z różnorakim jedzeniem. W Filadelfii obowiązkowo trzeba zjeść Cheesesteaks, czyli kanapki w formie podłużnej bułki. Niestety zawierają wołowinę, więc wegetarianie i weganie muszą się obejść smakiem.
24. Logan Square to plac znajdujący się przy Benjamin Franklin Parkway. Na środku placu znajduje się przepiękna fontanna. Dookoła skweru też jest co oglądać. Stoją tam m.in. Katedra św. Piotra i Pawła z połowy XIX wieku, pomnik Kościuszki oraz Muzeum Historii Naturalnej.
25. Filadelfia to też street art. Malowidła na chodnikach, fascynujące murale. Całe miasto jest ich pełne i cały czas powstają nowe. Warto się za nimi rozglądać.
