Badania przeprowadzone przez Ipsosdotyczące małżeństw w Indiach ujawniają szokujące dla społeczeństw Zachodu dane.
Okazuje się bowiem, że 74% mieszkańców Indii w młodym wieku woli, aby to ich rodzice znaleźli im partnera. Co więcej, aż 93% Hindusów mieszkających w miastach decyduje się na zawarcie aranżowanego (przez rodzinę) związku małżeńskiego.
Jak pokazują dane, w Indiach co roku zawieranych jest ok 10 000 000 małżeństw, z czego zaledwie 25% to śluby z miłości. Hinduska, która wychodzi za maż przybiera nazwisko męża i mieszka wraz z jego rodziną – tym samym opuszcza swój dom rodzinny.
W przypadku, kiedy dojdzie do rozwodu nie należy już do żadnej z rodzin. Wskaźnik rozwodów jest niezwykle niski, wynosi ok 1,1%, co ciekawe głównie dotyczy małżeństw zawieranych z miłości. W Indiach ślub z osobą spoza danej kasty oznacza wstyd i dyshonor. Aranżowane przez rodzinę śluby nie są reliktem z minionej epoki nawet w najwyższych kręgach społecznych. Rodzina w życiu Hindusów pełni ogromne znaczenie, w ich rozumieniu do tego kręgu zaliczani są rodzice, dziadkowie, bracia, siostry, bratowe i szwagrowe wraz z ich rodzicami. Karą za odejście od tradycji może być w tym przypadku odrzucenie lub nawet honorowe zabójstwo.
Rola rodziców i rodziny
Wiek , w którym Hindusi zawierają związek małżeński to 27 lat dla mężczyzny i 25 dla kobiety. Ślub pojmowany jest m.in. jako środek umożliwiający kontynuację struktury klanowej – nawet jeżeli rodzice mają liberalne poglądy i nie chcą podejmować za dzieci decyzji związanych ze ślubem i tak muszą się z niej wytłumaczyć reszcie rodziny. Jak twierdzi prof. Tanuja Sharma z Management Development Institute w Delhi – „Ślub zawierają w istocie dwie rodziny, nie zaś dwie osoby.”
Dla większości młodych hindusów, małżeństwo z miłości czy aranżowane przez rodziców nie robi żadnej różnicy. Z przeprowadzonych badań wynika, że aż 74% Hindusów w wieku 18-35 woli, aby to rodzice znaleźli im partnera życiowego. Ankieta przeprowadzona na Uniwersytecie Oxfordzkim, zrealizowana we współpracy z Lok Foundation wykazała, że 93% Hindusów żyjących w miastach zdecydowało się na zawarcie zaaranżowanego przez rodziców związku małżeńskiego.
System kastowy
Konstytucja indyjska uchwalona przez Zgromadzenie Konstytucyjne 26 listopada 1949 roku zapewnia wszystkim obywatelom równość, oficjalnie znosiła przywileje kastowe, a sam system kastowy został zniesiony już 1947 roku. Nie mniej jednak w społeczeństwie nadal pełni bardzo ważną rolę narzucając reguły zachowań, w tym te, które tyczą się ślubów.
Zgodnie z owymi regułami możliwy jest związek małżeński tylko z osoba pochodzące z tej samej kasty, młodzi Hindusi zaś ten system akceptują. Świadczy o tym wielka popularność serwisów randkowych takich jak BharatMatrimony (mogący pochwalić się gronem 3 milionów użytkowników), czy IITIIMShaadi – oba umożliwiają poznanie w celu matrymonialnym osoby wywodzącej się z tej samej kasty. W odległych od wielkich miast i zacofanych regionach Indii, ślub z osobą spoza kasty dla całej rodziny równoznaczny jest z wielkim wstydem i dyshonorem.
Karą dla młodego Hindusa, który złamał system klasowy jest odrzucenie lub honorowe zabójstwo. Według danych ONZ do honorowych zabójstw związanych z małżeństwami międzykastowymi dochodzi ok 1000 razy rocznie. W Indiach nie ma zupełnie miejsca na małżeństwa międzywyznaniowe, nie ma również chętnych do ich zawierania. O ile niektórzy bardziej liberalni rodzice zgodzą się zaakceptować niewybranego przez siebie partnera dla dziecka, o tyle nigdy nie będzie ich zgody na ślub z osobą innego wyznania niż hinduizm.
Miłość?
W Indiach pojęcie miłości i związanego z nią ślubu bardzo różni się od naszych wyobrażeń. Dla społeczeństw Zachodu ważne jest zauroczenie, związek, miłość – z nich powstaje fundament pod małżeństwo. Zgodnie z doktryną kultury zachodniej najważniejsze jest osobiste szczęście, tymczasem dla Hindusa – zabezpieczenie socjalne i finansowe, którego częścią jest małżeństwo.
Małżeństwo zawierane w Indiach z miłości jest dla kobiety dość trudną sytuacją – na jej barkach bowiem spoczywa troska o harmonię i trwałość w związku i to jej zależy przede wszystkim na jego utrzymaniu. Wraz z chwilą ślubu przybiera nazwisko męża, staje się częścią jego rodziny i opuszcza swój dotychczasowy rodzinny dom. W przypadku rozwodu nie należy już do żadnej z rodzin. Inaczej jest w przypadku małżeństwa aranżowanego przez rodziców – w tym przypadku swoistym gwarantem związku są rodzice. W przypadku ewentualnego rozstania kobieta więc nie zostaje pozostawiona sama sobie. Być może właśnie z tego powodu wskaźnik rozwodów w Indiach wynosi zaledwie 1,1% i dotyczy głównie ślubów z miłości.
Postęp technologiczny i postępująca globalizacja łagodzą z czasem podejście Hindusów do tradycji. Bardziej liberalne rodziny pozwalają dzieciom na samodzielne wybieranie partnerów, w imię praktykowania tzw. self-arranged marriage lub też love-arranged marriage. Nie chcąc jednak burzyć tradycyjnego przywiązania do ślubów, rodzice przedstawiają rodzinie partnerkę syna jako wybraną przez nich dla niego. Takie oto drobne kłamstwo pozwala aby tradycji stało się zadość, pozostawiając jednocześnie miejsce dla prawdziwej i niezaaranżowanej miłości. Jak to się mówi – „wilk syty i owca cała”.
Warto też podkreślić, że aranżowanie małżeństw przez rodziców wcale nie następuje pod przymusem. Rodzice wybierają przyszłego partnera/partnerkę dla swojego dziecka, po czym następuje zapoznanie – fakt, czy znajomość będzie kontynuowana zależy wyłącznie od młodych.
Trudne życie singla
W Indiach życie singla nie jest łatwe, nie cieszy się również popularnością. Presja rodziny na ślub jest ogromna – ślub to niemalże nakaz, o tym kiedy do niego dojdzie decyduje rodzina. Małżeństwo jest postrzegane jako sposób na kontynuowanie klanu i kasty. Jak podają dane ONZ z 2019 roku zaledwie 1% kobiet pomiędzy 45 a 49 rokiem zżycia jest niezamężna. Kobieta, która nie posiada męża mieszka z rodziną, nie wypada jej samotnie wychodzić wieczorami na miasto, w domu powinna pojawiać się przed 22. Nie ma tez zbyt wielu okazji do randkowania, stąd dla indyjskich kobiet to mąż jest pierwszym partnerem seksualnym.
Przygotowania do ślubu
Co ciekawe wielu rodziców przed rozpoczęciem poszukiwań odpowiedniego kandydata zasięga opinii astrologa, astrologia jest w Indiach bardzo szanowana i istotna w wielu dziedzinach życia. Zwykle rodzina przedstawia córce kilku kandydatów, do niej należy decyzja czy któregoś z nich wybierze. Po akceptacji, mężczyzna składa wizytę rodzicom dziewczyny w towarzystwie swoich rodziców. Rodziny wzajemnie rozmawiają ze sobą, jednak rodzicom chłopaka nie przystoi zadawać pytań dziewczynie – obserwują ją, a ona ich. Kandydat na męża jest odpytywany odnośnie swojej sytuacji zawodowej, stanu zdrowia i wysokości dochodów.
Po pierwszym spotkaniu, chłopak ponownie odwiedza dziewczynę, tym razem w towarzystwie np. żony swojego brata, a później z bratem. Przed ślubem rodzice chłopaka ofiaruje rodzicom swojej przyszłej synowej prezenty w ramach tzw. ceremonii Tilak. Posag wnoszą rodzice dziewczyny, zwykle pyta ona przyszłego męża czego potrzebuje jego rodzina. Posagiem bywa biżuteria, meble a nawet samochód. Rodzice dziewczyny przeznaczają na posag córki zwykle oszczędności całego życia, ponadto do nich należy sfinansowanie ceremonii ślubnej. Co więcej, przez cały czas trwania małżeństwa rodzina kobiety ofiarowuje rodzinie zięcia prezenty, co stanowić ma swego rodzaju gest wdzięczności za to, że córka jest przez drugą rodzinę utrzymywana. Do ślubu rodziny przygotowują się całymi latami.
Ślubny budżet i ceremonia
Statystyczny Hindus przeznacza na ślub swoich dzieci ok. 20% swoich oszczędności a indyjski rynek ślubny szacowany jest na 705 milionów Euro, co obejmuje hotele, prezenty, dekoracje, wizytówki. Każda rodzina z okazji ślubu kupuje ok 3-40g złota, średni budżet ślubny wynosi od 13000 do 15700 Euro i obejmuje 300-400 gości.
Przedstawiciele klasy średniej udają się w podróż poślubną najczęściej do Goa, Jaipuru i Udaipuru. Sama ceremonia ślubu również wygląda inaczej niż w Europie – trwa trzy dni, w czasie których ma miejsce szereg uroczystości o charakterze religijnym. 3 dni wydaje się za dużo? Niektóre ceremonie potrafią trwać nawet 12 dni. Zapraszana jest oczywiście rodzina oraz przyjaciele, znajomi i sąsiedzi. Niektóre śluby opiewają nawet na tysiąc gości, zgodnie z zasadą – im rodzina bardziej zamożna, tym bardziej wystawna ceremonia ślubu. Sale balowe oszałamiają przepychem dekoracji, piękną biżuterią oraz bajkowymi wręcz strojami młodej pary.
Zgodnie z tradycją ceremonia ślubna zwana Thirumam ma miejsce według ściśle określonego porządku (bharat). Pan młody przybywa na koniu, grzbiecie słonia lub luksusowym samochodem, towarzyszy mu zwykle brat panny młodej, któremu wręcza złoty sygnet. Kiedy pan młody oczekuje na „swą” wybrankę, która oddzielona jest zasłoną, sam również otrzymuje złoty sygnet. Panna młoda pojawia się najczęściej w towarzystwie siostry, następnie zakłada przyszłemu mężowi naszyjnik z kwiatów, po czy to mężczyzna zakłada kwiatowy naszyjnik przyszłej żonie. W czasie ceremonii religijnej, duchowny – mandap błogosławi związek, a ojciec panny młodej oddaje kobietę panu młodemu. Na ramiona młodej pary rzucane są kwiaty, na głowy sypie im się kminek i cukier trzcinowy.
Ubiór panny młodej jest wyjątkowo ozdobny, zwykle jest to ciężkie sari w kolorze fioletowo-złotym. W dniu następnym sari jest już nieco mniej bogate. Ubiorem kobiety jest także suknia ze spodniami (lehenga choli) i obcisła góra i długa spódnica (salwar kameez). Pan młody zwykle ubrany jest w spodnie oraz długa tunikę, zwykle w kolorze białym. Młodzi związani są szarfą, która symbolizuje związek dwóch ludzi.
Po ślubie…
Głównym celem ślubu w Indiach jest posiadanie potomstwa i powiększenie rodziny, która jest fundamentem życia społecznego. Często młodzi mieszkają w domu wraz z rodziną męża, gdzie pod wspólnych dachem przebywają nieraz 3 pokolenia. Często poszukuje się na żonę kobiety dobrze wykształconej z dyplomem uniwersyteckim aby po ślubie zabronić jej podjęcia pracy zawodowej – na co wpływ ma najczęściej ojciec pana młodego, wychodząc z przekonania, że żona powinna zajmować się domem i dziećmi. Kobieta ma w tej kwestii niewiele do powiedzenia, właściwie może polegać jedynie na swoim mężu i jego sile perswazji.
Rodzina w Indiach ma skrajnie patriarchalny charakter – mąż jest głową rodziny, który wraz z pierworodnym synem podejmuje najważniejsze decyzje – za zgodą żony lub bez niej (w większości przypadków nie jest pytana o zdanie). Dzieci od najmłodszych lat uczone są reguł obowiązujących kastę, do której należą, rodzice zapoznają je również historycznymi narodowymi epopejami – „Mahabharata” i „Ramayana” oraz zasadami i kodeksami zachowań, które obowiązują w indyjskim społeczeństwie.
Rodzina spełnia bardzo ważną funkcję socjalną, ochrania i utrzymuje jej członków. Powszechne są wspólne, rodzinne wyjścia do restauracji, świątyń, wspólny wypoczynek i podróże. Głowie rodziny, a więc ojcu należny jest bezgraniczny szacunek i bezwarunkowe posłuszeństwo. Do głowy rodziny należą decyzje w kwestiach rodzinnych – takich jak ślub dzieci, podjęcie przez nie studiów, wybór im zawodu, itd. Ważny głos doradczy w rodzinie posiadający wpływ na podejmowane decyzje mają wszyscy mężczyźni w rodzinie, kobiety i dzieci głosu nie mają.
Rola kobiety sprowadzona jest wyłącznie do wychowywania dzieci, nawet w przypadku kiedy zostanie wdową zobowiązana jest słuchać się syna lub synów. W dużych miastach reguły dotyczące pożycia rodzinnego są bardziej liberalne i odrywają się od tradycji.
Najbardziej pożądanym dzieckiem w rodzinie jest syn – zabezpiecza starość rodziców, przejmuje ziemię lub rodzinny biznes, odpowiada za przedłużenie rodu. Przez pierwsze 5 lat życia traktuje się go jak księcia, przez kolejne 10 jak niewolnika, od 16 roku życia jak przyjaciela.
