Większość zapadlisk, nazywanych cudem geologii, tworzy się naturalnie i powoli w wyniku procesów krasowych lub chemicznego rozpuszczania skał.
Zapadliska tworzą jedne z najbardziej unikalnych środowisk naturalnych na ziemi. W ich głębi można znaleźć jeziora, lasy, jaskinie, rafy, nowoodkryte gatunki flory i fauny. Zapadliska fascynują naukowców i laików na całym świecie.
1. Dean’s Blue Hole – Niebieska Dziura Dziekana
- Lokalizacja: Bahamy
- Rozmiar: głębokość 663 stóp, szerokość 115 stóp
Kiedy zapadlisko wpada do oceanu, nazywa się je niebieską dziurą, a ta na Bahamach słynie nie tylko ze względu na swoją wielkość, ale także ze względu na swoich mieszkańców – tropikalne ryby.
2. The Grandfather – Dziadek
- Lokalizacja: Rosja
- Rozmiar: głębokość 780 stóp, szerokość 1020 stóp
To ogromne zapadlisko powstało w Bereznikach w Rosji i nadal się powiększa. Otwór powstał w 2007 roku mierząc 262 stopy szerokości i 650 głęboki. na otwiera się od dziesięcioleci. Zapadlisko spowodowane zostało stuletnim wydobywaniem potażu w regionie, które doprowadziły do powstania głębokich pustych przestrzeni po miastem Berezniki. Stropy tych ogromnych podziemnych jaskiń podtrzymują jedynie ściany i filary z rozpuszczalnej soli. W 2006 roku, kiedy źródło słodkowodne zaczęło napływać do kopalni rozpuściło niektóre filary i część miasta przepadła w otchłań.
3. Crveno Jezero – Jezioro Czerwone
- Lokalizacja: Chorwacja
- Rozmiar: głębokość 804 stóp, szerokość 2624 stóp
Nazwane „czerwonym jeziorem” to głębokie na 800 stóp zapadlisko zyskuje swój posiada czerwonawy kolor dzięki tlenkom żelaza znajdującym się w ścianach skalnych, tworząc kontrast z przyciągającym wzrok jeziorem na dnie dziury.
4. Dragon Hole – Smocza Dziura
- Lokalizacja: Wyspy Paracelskie, Morze Południowochińskie
- Rozmiar: głębokość 987 stóp, szerokość 426 stóp
Największa niebieska dziura na świecie, Dragon Hole, jest o 300 stóp głębsza niż jej najbliższa konkurencja, Dean’s Blue Hole. Dragon Hole ma przepiękny, uderzający ciemnoniebieski kolor.
5. Sima Humboldt
- Lokalizacja: Wenezuela
- Rozmiar: głębokość 1148 stóp, szerokość 1155 stóp
Na szczycie Sarisariñamy, jednego z wenezuelskich tepui, czyli płaskowyżów, na Wyżynach Gujany znajduje się olbrzymi lej krasowy Sima Humboldt. Zarówno szczyt tepui, jak i dno zapadliska są zalesione. W odległości zaledwie kilku tysięcy stóp znajduje się kolejne ogromne zapadlisko – Sima Martel.
6. Xiaozhai Tiankeng
- Lokalizacja: Chiny
- Rozmiar: głębokość 2172 stóp, szerokość 2054 stóp
Znane również jako Heavenly Pit, jest najgłębszym na świecie zapadliskiem, a także największym w gromadzie Shaanxi. W zapadlisku znaleziono 1285 gatunków roślin, w tym miłorzębu, i wiele rzadkich zwierząt, takich jak panterę mglistą. Turyści mogą odwiedzić zapadlisko udając się w jego otchłań po 2800 schodach.
7. El Zacatón
- Lokalizacja: Meksyk
- Rozmiar: głębokość 1112 stóp, szerokość 360 stóp
El Zacatón w północno-wschodnim Meksyku jest najgłębszym na świecie wypełnionym wodą lejem krasowym o głębokości 1112 stóp. El Zacatón jest częścią grupy 15 zapadlisk w regionie. Naukowcy uważają, że ich powstawanie związane jest z pobliską aktywnością wulkaniczną. Ze względu na swoją ekstremalną głębokość zapadlisko jest popularne wśród nurków. Woda jest ciepła (średnio około 30 stopni C), silnie zmineralizowana i ma zapach siarki.
8. The Great Blue Hole – Wielka Niebieska Dziura
- Lokalizacja: Belize
- Rozmiar: głębokość 407 stóp, szerokość 1043 stóp
Utworzona w w epoce lodowcowej Wielka Niebieska Dziura u wybrzeży Belize jest okrągłym morskim zapadliskiem pośrodku atolu- rafy koralowej w kształcie pierścienia. Wgłębienie jest częścią Systemu Rezerwatu Rafy Koralowej Belize, wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
9. The Devil’s Sinkhole – Diabelska dziura
- Lokalizacja: Teksas
- Rozmiar: głębokość 400 stóp, szerokość 60 stóp
Devil’s Sinkhole jest domem dla jednej z największych kolonii meksykańskiego nietoperzy bezogoniastego i największą jednokomorową jaskinią w stanie.
