„Poznanie siebie jest początkiem wszelkiej mądrości” – Arystoteles
Poznanie samego siebie, samoświadomość, jest jedną z najważniejszych umiejętności jakiej powinniśmy się nauczyć. Samoświadomość to doświadczenie własnej osobowości lub indywidualności. Poznanie i zrozumienie samego siebie pomagają w prowadzeniu życia zgodnego z własnymi przekonaniami, standardami, emocjami.
Badania pokazują, że osoby lepiej rozumiejące samych siebie są szczęśliwsi i mają lepsze relacje. Osoby samoświadomie bardziej obiektywnie potrafią ocenić siebie, swoje zachowania, uczucia i działania. Naukowcy dodają, że kiedy widzimy siebie i rozumiemy siebie lepiej, jesteśmy bardziej pewni siebie i bardziej kreatywni. Podejmujemy rozsądniejsze decyzje, budujemy silniejsze relacje i skuteczniej się komunikujemy. Rzadziej kłamiemy, oszukujemy i kradniemy.
Eksperci zgodnie twierdzą, że praktykowanie uważności (mindfulness) jak i medytacji są jednymi z lepszych form poznania siebie. Ale aby lepiej zrozumieć siebie należy również wiedzieć jakie pytania warto sobie zadawać w podróży do lepszego poznania siebie. Badacze uczulają, aby nie zadawać pytania zaczynających się od słowa – Dlaczego? Jak pokazują badania „dlaczego” jest zaskakująco nieskutecznym pytaniem dotyczącym samoświadomości, gdyż w większości przypadków prowadzi do błędnej i nieprawdziwej odpowiedzi oraz prowadzi do negatywnych myśli. Dlatego, aby zwiększyć produktywny wgląd w siebie powinniśmy zadawać pytania zaczynające się od słowa Co?, a nie Dlaczego?.
Gary Lewandowski, profesor na Wydziale Psychologii Monmouth University i Brent Mattingly profesor na Wydziale Psychologii Ursinus College opracowali serię pytań lepszego poznania siebie na podstawie artykułu badawczego profesora Arthura Arona.
Seria pytań opracowana przez dwóch profesorów składa się z 6 części, z których każda zawiera 6 pytań do samodzielnego przemyślenia.
Praca nad znalezieniem szczerych odpowiedzi na poniższe pytania zapewni uzyskanie lepszego wglądu w siebie i zwiększenie samoświadomości. A wyraźniejszy obraz siebie doprowadzi do większej satysfakcji z życia, szczęścia, lepszego nastroju i bardziej spełnionego życia. Jak powiedział Arystoteles: „Poznanie siebie jest początkiem wszelkiej mądrości”.
Część 1
Twoje podstawy. Kim jesteś dzisiaj? Ta część daje szansę na ponowne zapoznanie się z prawdziwym sobą.
1. Wymień 5 przymiotników lub cech, które Cię opisują.
2. Wypisz 5 ról, które spełniasz.
3. Wypisz 5 swoich umiejętności i zdolności.
4. Wypisz 5 rzeczy, które posiadasz, które dają wgląd w to, kim jesteś jako osoba.
5. Wypisz 5 doświadczeń życiowych, które miały wpływ na to kim jesteś.
6. Wypisz 5 cech, które wymieniliby twoi najbliżsi przyjaciele i rodzina, aby opisać ciebie.
Część 2
Twoja autentyczność. Co wiesz o sobie na pewno? Jak przewidywalne i stabilne jest Twoje poczucie siebie.
7. Kiedy myślisz o tym, kim jesteś, jakie aspekty twojej osobowości są dla Ciebie najbardziej oczywiste?
8. W jaki sposób „ty”, którego przedstawiasz światu, pasuje do tego, kim naprawdę jesteś?
9. Pomyśl o trzech przykładach tego, kiedy pozostałeś wierny sobie pomimo presji społecznej lub rówieśniczej. Czy dalej to kontynuujesz?
10. Jakie są trzy z twoich najważniejszych osobistych wartości i jakie korzyści może ci przynieść w przyszłości trwanie przy tych przekonaniach?
11. Jakie aspekty twojej osobowości pozostają takie same niezależnie od sytuacji?
12. Przyjrzyj się listom „najważniejszych rzeczy”, które stworzyłeś w pytaniach od 1 do 6 w Części 1. Czy któraś z tych cech koliduje z tym, kim myślisz, że jesteś? Jeśli tak, jak możesz być bardziej konsekwentny?
Część 3
Twoja samoocena. Za czym się opowiadasz?
13. Jakie są twoje trzy najlepsze cechy?
14. Jeśli porównujesz się z innymi osobami, które znasz, w czym jesteś szczególnie dobry?
15. Pod jakimi względami twoje życie jest lepsze niż życie innych osób, które znasz?
16. Wymień trzy rzeczy na swój temat, z których jesteś dumny.
17. Opisz trzy swoje największe osiągnięcia w życiu. Jaki jest twój następny wielki cel?
18. Z jakimi rzeczami się zmagasz? Czy znasz kogoś, kto zmaga się z tym samym?
Część 4
Twoja przeszłość. Jaki byłeś? Co chciałbyś przywołać z przeszłości. Czas na ponowne zapoznanie się ze sobą i przypomnienie sobie, kim byłeś.
19. Wymień trzy rzeczy, które lubisz, ale nie masz zbyt wielu okazji do robienia. Jakie kroki możesz podjąć, aby częściej wykonywać te czynności?
20. Jakie części tego, kim jesteś jako osoba, zostały odsunięte na pobocze? Co możesz zrobić, aby je odzyskać?
21. W jaki sposób przedłożyłeś potrzeby innych ponad własne? Jak przywrócić równowagę i zacząć bardziej koncentrować się na własnych potrzebach?
22. Jak możesz znaleźć czas w swoim harmonogramie w najbliższy weekend na przynajmniej jedno hobby na które nie masz ostatnio czasu?
23. Przypomnij sobie, jakim typem osoby chciałeś być, kiedy ukończyłeś szkołę średnią. Jakie miałeś pozytywne cechy, które straciłeś? Jak możesz je dziś na nowo odkryć?
24. Spędź popołudnie przeglądając albumy ze zdjęciami i czytając stare notatniki. W jaki sposób mógłbyś skorzystać z ponownego poznania osoby, którą byłeś w przeszłości?
Część 5
Twoje życie zawodowe. Jak możesz otrzymać najwięcej skorzystać ze swojej pracy?
25. W jaki sposób twoja praca pomaga ci doskonalić się jako osoba? Co możesz zrobić, aby zapewnić, że będzie to kontynuowane w przyszłości?
26. Jakich nowych i interesujących rzeczy uczysz się w swojej pracy? Jakie korzyści przyniosły ci te doświadczenia?
27. Jakie nowe obowiązki, które przyjąłeś w pracy lubisz? W jaki sposób dzięki temu jesteś bardziej efektywny w swojej pracy?
28. Jak możesz sprawić, by przyziemna i nudna część twojej pracy była bardziej interesująca i przyjemna?
29. Jakie nowe umiejętności nabyłeś w pracy w ciągu ostatnich pięciu lat? W jaki sposób przyniosły one tobie korzyści?
30. Patrząc w przyszłość na następne pięć lat, jakie dodatkowe obszary specjalizacji możesz rozwinąć?
Część 6
Twoja przyszłość. Jak możesz stać się ulepszoną wersją siebie? Czas wyjść ze swojej strefy komfortu. Wypróbuj nowe rzeczy i odkryj nowe aspekty tego, kim jesteś i kim chcesz zostać?
31. Jakie są trzy nowe i interesujące zajęcia, które możesz spróbować? Które z nich możesz zacząć w przyszłym tygodniu lub miesiącu?
32. Jakie są trzy tematy, o których chciałbyś się zdobyć więcej wiedzy? Stwórz plan działania, aby pogłębić zrozumienie przynajmniej jednego już w najbliższym tygodniu.
33. Podejmij wyzwanie poprawy – trzy obszary twojego życia, które możesz poprawić w ciągu miesiąca. Jakie kroki możesz podjąć w celu osiągnięcia każdego z nich?
34. Jakie trzy miejsca chciałbyś odwiedzić w przyszłości? Czego możesz się nauczyć odwiedzając każde miejsce?
35. W jaki sposób stałeś się lepszą osobą w ciągu ostatnich pięciu lat? W jaki sposób pomogło to ukształtować to, kim jesteś dzisiaj?
36. Zastanów się, w jaki sposób możesz rozwijać się jako osoba w ciągu najbliższych pięciu lat. W jaki sposób pomoże Ci to w pełni wykorzystać swój potencjał?
