Mózg to jeden z najważniejszych i zarazem najbardziej fascynujących i skomplikowanych organów w ludzkim ciele. Przechowuje i przetwarza informacje w największej mierze kształtuje osobowość człowieka, jest odpowiedzialny za emocje, uczucia i pasje. Dzięki niemu myślimy, rozumiemy, pamiętamy, i uczymy się nowych rzeczy. Mimo wielu przeprowadzonych nad nim badań wciąż pozostawia wiele tajemnic. Nauka dostarcza wielu ciekawostek na jego temat:
1. Chociaż przyjmuje się, że jedna z półkul mózgu dominuje nad drugą, mitem jest, że przedkłada się to na jakość wykonywanych przez nas czynności. Na przykład – ludzie z dominującą półkulą nie mają wcale bardziej rozwiniętych zdolności analitycznych. Wręcz przeciwnie – najlepiej radzimy sobie z zadaniami, w których wykorzystywany jest cały mózg.
2. Błędnym przekonaniem jest stwierdzenie, że ludzie mają największe mózgi. Największy mają kaszaloty – waży ok 8kg, duży mózg posiadają także słonie (ok. 5kg).
3. Jeszcze do niedawna panowało przekonanie, że komórki mózgowe obumierają z wiekiem. Jest to mit – ostatnie badania udowodniły, że mózg dorosłego człowieka tworzy nowe komórki przez całe życie – nawet w starszym wieku.
4. Każdy mózg w inny sposób lepiej chłonie wiedzę; każda osoba ma przyjęty swój własny preferowany styl uczenia się. Niektórzy ludzie są bardziej wzrokowcami, kinetykami lub słuchowcami.
5. 60% ludzkiego mózgu składa się z … tłuszczu. Dlatego też kwasy tłuszczowe mają kluczowe znaczenie dla jego zdrowia.
6. Do 25 roku życia mózg nie jest w pełni uformowany. Jego rozwój zaczyna się od tylnej części i brnie do przodu. W praktyce oznacza to, że płaty czołowe odpowiedzialne za rozumowanie i planowanie są ostatnimi, które budują i wzmacniają połączenia.
7. Pojemność mózgu jest nieograniczona, szacuje się ją na ok. 2 500 000 gigabajtów. Badania wskazują, że mózg składa się z ok. 86 miliardów neuronów, każdy z nich tworzy połączenia z innymi neuronami, co w sumie może dać nawet jeden biliard połączeń. Pamięć mózgu nie wyczerpuje się jak pamięć RAM komputera. Najnowsze badania wskazują, że pojemność mózgu wynosi mniej więcej tyle, ile potrzeba do przechowywania całego Internetu.
8. Informacje, a więc sygnały nerwowe przemieszczają się w mózgu z zawrotną prędkością 430km/h. Kiedy neuron jest stymulowany generuje impuls elektryczny, który przemieszcza się od komórki do komórki.
9. Rdzeń kręgowy przestaje rosnąć kiedy osiągamy wiek ok. 4 lat. Jest on głównym źródłem komunikacji między mózgiem i ciałem.
10. Zamrożenie mózgu to stan bólowy związany z niską temperaturą. Kiedy zimno uderza w receptory w zewnętrznej powłoce mózgu zwane oponami mózgowymi prowadzi do rozszerzenia i skurczu tętnic, co skutkuje gwałtownym bólem głowy.
11. Kawałek tkanki mózgowej o wielkości ziarenka piasku zawiera 100 000 neuronów i miliard połączeń.
12. Ludzki mózg jest w stanie wygenerować ok. 25 watów mocy, co wystarczy do zasilenia żarówki.
13. Naczynia krwionośne obecne w mózgu mają łącznie prawie 160 000 kilometrów długości.
14. W 80% mózg składa się z wody – jeżeli jesteśmy niewłaściwie nawodnieni – wpływa to na naszą pamięć i koncentrację.
15. Każdego dnia w mózgu człowieka pojawia się ok. 70 tysięcy myśli, z których ok 70% jest pesymistyczna lub samokrytyczna.
16. 90% decyzji jest podejmowana nieświadomie.
17. Ilość informacji pochłanianych przez ludzki mózg to ok. 100 megabajtów na sekundę.
18. Picie alkoholu powoduje, że mózg chwilowo traci zdolność tworzenia wspomnień – pijackich wyczynów często więc nie pamiętamy.
19. 30% mózgu zajmuje się przetwarzaniem bodźców wzrokowych.
20. Wystawienie głowy na działanie zimna sprawia (na skutek silnego ukrwienia), że ucieka przez nią aż 90% energii cieplnej.
21. Muzyka wyzwala aktywność tej samej części mózgu, która uwalnia dopaminę podczas jedzenia i seksu.
22. Mitem jest, że wykorzystujemy jedynie 10% mózgu, prawdą, że możemy robić to dużo lepiej. Mózg człowieka ma ogromny potencjał.
23. Im intensywniej stymulujemy mózg do pracy – tym lepiej działa.
24. Długotrwałe używanie telefonów komórkowych (do rozmów) wiąże się z podwyższonym ryzykiem wystąpienia guza mózgu.
25. Zapach jest jedynym ze zmysłów związanym z układem limbicznym odpowiedzialnym za reakcje emocjonalne, fizyczne i psychologiczne.
26. Zapach czekolady drastycznie zwiększa fale mózgowe, które wyzwalają odprężenie.
27. Każdy śni – nawet nieświadomie, przez co najmniej 1-2 godziny w ciągu nocy. Przeciętnie doświadczamy ok 4-7 marzeń sennych każdej nocy. Fale mózgowe są bardziej aktywne w czasie snu, niż w czasie pobudzenia.
28. Każdy neuron w jednej sekundzie potrafi transmitować 1000 impulsów nerwowych i wykonywać dziesiątki tysięcy kontaktów synaptycznych z innymi neuronami.
29. Bez tlenu mózg potrafi wytrzymać od 5 do 6 minut, po tym czasie zaczyna umierać.
30. Naukowcy zaangażowani w projekt AI Impacts dokonali porównania superkomputerów z mózgiem. Zmierzyli – jak szybko komputer i mózg przenoszą informacje w obrębie własnego systemu. Zgodnie z wynikami – ludzki mózg jest ok. 30 razy szybszy i potężniejszy niż IMB Sequoia – jeden z najszybszych superkomputerów na świecie.
31. Badania przeprowadzone nad ludzkimi wspomnieniami dowiodły ich wielkiej i szokującej niewiarygodności – zmieniają się w czasie, wpływają na nie nadto: motywacja, emocje, kontekst i częstotliwość, z którymi ich używamy.
32. Mózg, pomimo iż stanowi centrum układu nerwowego, jest jedynym narządem, który nie jest unerwiony, co sprawia, że nie odczuwa bólu.
33. Ludzki mózg stanowi przeważnie 2% ciała i zużywa ok. 20% tlenu i krwi.
34. Mózg zdolny jest do przetwarzania informacji z prędkością od 0,5m/s do nawet 120m/s.
35. 12 minut medytacji dziennie poprawia znacząco kreatywność i zdolność skupienia się.
36. W każdej minucie przez mózg przepływa od 750 do 1000 mililitrów krwi.
37. Ludzki mózg może przetwarzać obraz który widział przez zaledwie 13 milisekund.
38. Ludzki mózg ma imponującą zdolność czytania: „Nie ma znczaeina kojolneść ltier skaadjącyłch się na dnae sołwo. Wanże jset tyklo to, żbey pirewzsa i ostnatia ltreia błyy na sowim mijescu.”
39. Mózg zdolny jest do oszustw – badania wykazały, że w niektórych przypadkach postrzega rzeczy inaczej, niż wskazuje rzeczywistość.
40. Chirurgiczne usunięcie prawie połowy mózgu jest możliwe przy niewielkim lub żadnym wpływie na osobowość lub pamięć.
41. 25% cholesterolu w organizmie znajduje się w mózgu – jest on częścią każdej mózgowej komórki.
42. Niedobory snu w istotny sposób wpływają na mózg – osłabiają pamięć i koncentrację, spowalniają reakcję.
43. Trudności z pamięcią w starszym wieku są spowodowane, że mózg nie jest w stanie filtrować i usuwać starych wspomnień. Nagromadzenie informacji sprawia trudność w zapamiętywaniu nowych rzeczy.
44. Trenowanie mózgu – angażowanie go w rozwiązywanie problemów logicznych, krzyżówek, czytanie, itd. zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia demencji i choroby alzheimera aż o 63%.
45. W ciągu pierwszego roku życia człowieka mózg powiększa się trzykrotnie.
46. Atak epilepsji (padaczki) to swego rodzaju spięcie elektryczne w mózgu – jedyny stan stu procentowego jego obciążenia.
47. Alkohol uszkadza komórki nerwowe. U nałogowych alkoholików szacuje się trwałe uszkodzenia na poziomie od 20% do nawet 30%.
48. Badania wykazały, że agresja i skłonności samobójcze są często powiązane ze stężeniem neuro-przekaźników – nidoborem serotoniny i nadmiarem adrenaliny.
49. Za każdym razem kiedy próbujemy sobie coś przypomnieć lub coś zapamiętać w mózgu powstaje nowe połączenie pomiędzy neuronami.
50. Niska temperatura wydłuża czas, w którym mózg potrafi wytrzymać bez tlenu.