Hormony wpływają na nasze poczucie psychiczne jak i zdrowie fizyczne. Każdy z hormonów odgrywa kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu.
1. Estrogen
Estrogen jest jednym z kluczowych żeńskich hormonów płciowych, ale mężczyźni też mają estrogen. U kobiet estrogen jest wytwarzany w jajnikach i odpowiada za funkcje takie jak owulacja, menstruacja, rozwój piersi oraz zwiększenie gęstości kości i chrząstek.
Zbyt dużo estrogenu:
- może zwiększać ryzyko niektórych nowotworów,
- wiąże się z objawami takimi jak depresja i lęk,
- może sprzyjać przyrostowi masy ciała,
- może powodować trudności ze snem,
- może powodować bóle głowy,
- może przyczynić się do niskiego popędu płciowego,
- może powodować problemy z miesiączką.
Zbyt mało estrogenu:
- może powodować osłabienie kości (osteoporozę),
- problemy z miesiączką,
- problemy z płodnością,
- zaburzenia nastroju.
Podczas gdy poziom estrogenu naturalnie spada wraz z wiekiem, aż do menopauzy, niektóre stany mogą powodować niski poziom estrogenu u kobiet, które nie są jeszcze w okresie okołomenopauzalnym.
2. Progesteron
Kolejnym hormonem związanym z żeńskim układem rozrodczym jest progesteron. Podobnie jak estrogen, progesteron odgrywa kluczową rolę w cyklu menstruacyjnym. Pomaga przygotować macicę do ciąży i jest ważnym czynnikiem we wczesnych stadiach ciąży. Powoduje pogrubienie wyściółki, aby przyjąć zapłodnione jajo. Powstrzymuje również skurcze mięśni w macicy, które spowodowałyby odrzucenie komórki jajowej przez organizm.
Objawy wysokiego poziomu progesteronu są podobne do zespołu napięcia przedmiesiączkowego i mogą obejmować:
- lęk i pobudzenie,
- wybuchy,
- obrzęk i tkliwość piersi,
- depresję,
- zmęczenie,
- przyrost masy ciała.
Posiadanie zbyt dużej ilości progesteronu również:
- może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem raka piersi.
Niski poziom progesteronu:
- może wywoływać obfite i nieregularne miesiączki,
- nieprawidłowe krwawienie z macicy,
- może powodować problemy z płodnością,
- zmniejszony popęd płciowy,
- jeśli poziom progesteronu spadnie podczas ciąży, może to spowodować przedwczesny poród lub poronienie.
3. Testosteron
Testosteron jest jednym z głównych androgenów obecnych w organizmie. Androgeny to hormonów związanych z rozmnażaniem u mężczyzn. Ale kobiety również produkują testosteron i inne androgeny w jajnikach, nadnerczach i komórkach tłuszczowych. Wraz z estrogenem, testosteron odgrywa rolę we wzroście i utrzymaniu kobiecej tkanki rozrodczej i masy kostnej. Hormon ten przyczynia się do popędu płciowego, dystrybucji tłuszczu, siły mięśni, masy kostnej i produkcji czerwonych krwinek zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.
Kobiety, które mają zbyt dużo testosteronu, mogą mieć:
- przerzedzone włosy na głowie,
- nadmierne owłosienie ciała oraz zarost,
- trądzik,
- więcej tkanki tłuszczowej,
- niskie libido,
- mniejsze piersi.
Wysoki poziom testosteronu może:
- powodować nieregularne miesiączki,
- przyczyniać się do problemów z płodnością.
4. Insulina
Insulina jest wytwarzana przez trzustkę. Jej głównym zadaniem jest przekształcanie glukozy (cukru) z jedzenia w formę, którą organizm może wykorzystać jako energię. Insulina pomaga regulować poziom cukru we krwi.
Kiedy organizm nie może prawidłowo wytwarzać lub przetwarzać insuliny, może to powodować insulinooporność, stan przedcukrzycowy lub cukrzycę. Według CDC, każdego roku 2-10% ciąż w USA jest dotkniętych cukrzycą ciążową. Może to stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka i matki.
5. Kortyzol
Kortyzol jest rodzajem hormonu steroidowego i jest wytwarzany przez nadnercza. Pełni wiele funkcji, które zapewniają zdrowie i energię organizmu. Kortyzol odpowiada za pomoc w regulacji metabolizmu, regulację ciśnienia krwi, działanie przeciwzapalne, a nawet odpowiada za tworzenie wspomnień.
Kortyzol jest nazywany hormonem stresu, ponieważ organizm wydziela wyższy poziom kortyzolu w reakcji na stres.
Zbyt dużo kortyzolu przez dłuższy czas:
- może powodować nadciśnienie,
- prowadzić do niepokoju,
- powodować utratę snu,
- powodować problemy autoimmunologiczne.
Zbyt mało kortyzolu wiąże się z:
- niskim ciśnieniem krwi,
- osłabieniem,
- zmęczeniem.
6. Hormon wzrostu
Ludzki hormon wzrostu jest często określany skrótem HGH. Jest to rodzaj hormonu wytwarzanego przez przysadkę mózgową. HGH głównie wiąże się ze wzrostem i rozwojem – stymuluje wzrost komórek, regenerację komórek i reprodukcję komórek u dzieci. Pomaga również zwiększyć metabolizm.
Począwszy od wieku średniego przysadka powoli zmniejsza ilość wytwarzanego hormonu wzrostu. Niedobór hormonu wzrostu jest zwykle spowodowany łagodnym guzem przysadki lub leczeniem gruczolaka chirurgicznie lub radioterapią.
7. Adrenalina
Podobnie jak kortyzol, adrenalina jest znana jako hormon stresu. Jest produkowana w nadnerczach oraz w niektórych komórkach ośrodkowego układu nerwowego. Główną funkcją adrenaliny wraz z noradrenaliną jest przygotowanie organizmu do reakcji „walcz lub uciekaj”. Hormon ten umożliwia szybkie podejmowanie decyzji w niebezpiecznych lub stresujących sytuacjach.
Zbyt dużo adrenaliny przez dłuższy czas może prowadzić do:
- wysokiego ciśnienia krwi,
- szybkiego bicia serca,
- niepokoju,
- kołatania serca,
- drażliwości,
- zawrotów głowy.
8. Hormony tarczycy
Hormony tarczycy są produkowane w tarczycy i wykonują w organizmie szereg kluczowych zadań. Jednym z największych zadań hormonu tarczycy jest regulowanie metabolizmu. Brak równowagi hormonów tarczycy może być powiązany z takimi stanami jak choroba Grave’a lub choroba Hashimoto, które mogą powodować problemy z kontrolą wagi i poziomem energii.
Niedoczynność tarczycy to powszechny stan, w którym tarczyca nie wytwarza i nie uwalnia wystarczającej ilości hormonu tarczycy do krwiobiegu. To spowalnia metabolizm.
Niedoczynność tarczycy może powodować:
- zmęczenie,
- przybieranie na wadze,
- niezdolność do tolerowania niskich temperatur.
Nadczynność tarczycy, to stan, w którym tarczyca wytwarza i uwalnia zbyt dużo hormonu tarczycy. Ten stan może przyspieszyć metabolizm.
Objawy nadczynności tarczycy obejmują:
- szybkie bicie serca,
- utratę wagi,
- zwiększony apetyt,
- niepokój.
