Pewex, to swoisty symbol PRL-u. Każda wizyta w sklepie powodowała ekscytację i dreszczyk emocji. Może też dlatego, że wielu mogło liczyć jedynie na oglądanie, a nie kupowanie.
Pewex (Przedsiębiorstwa Eksportu Wewnętrznego), czyli jedno z ważniejszych miejsc na mapie polskiej gospodarki. Sprawdźmy na jakie dobra luksusowe można było liczyć.
Pewexy powstały w 1972 roku a ilość sklepów oszacowano na ponad 800 w całym kraju. Ceny wszystkich produktów uzależnione były od kursu dolara amerykańskiego. Płatność odbywała się za pomocą każdej waluty, jednak najpopularniejszą był wspomniany dolar, bonami walutowymi PeKaO, biżuterią, srebrem oraz złotem.
Mimo niskich cen artykułów (działalność na zasadzie duty free) dla przeciętnego Polaka sklep był niemalże nieosiągalny ze względu na ówczesny przelicznik walut. Jeżeli dana osoba mogła już sobie pozwolić na zakup, to jedynie pojedynczej rzeczy lub niezbędnej. Były to zazwyczaj artykuły pochodzące z zachodu, czyli zza „żelaznej kurtyny”, nazywane mianem luksusowych i trudno dostępnych.
W sklepach można było nabyć: odzież, zagraniczne alkohole, urządzenia AGD i RTV, zabawki, zegarki, kosmetyki, materiały budowlane, środki antykoncepcyjne, artykuły żywnościowe, papierosy, a nawet samochody. Do najchętniej kupowanych produktów należy zaliczyć wódkę, piwa w puszkach, natomiast deficytowym – papierosy.
Produkty były mało osiągalne dla ludzi, stąd obraz odświętnych stołów, gdzie raz do roku pojawiały się banany, pomarańcze, szynka konserwowa, słodycze, największym osiągnięciem była guma z kolorową historyjką w środku, czy kawa. Oprócz tego sprzęt jak pralki, telewizory, magnetofony i walkmeny. Dla dzieci największym marzeniem były klocki Lego, lalki Barbie, odzież i perfumy.
Za czasów PRL fascynacja zachodem była olbrzymia, więc nie ma się co dziwić, że dla wielu Pewex utożsamiany był z marzeniem. Luksus minionych lat, który jest niezrozumiany w obecnych. Sklepy wychodziły z początku z dobrą ideą, jednakże z czasem podzieliły społeczność na biedniejszych i bogatszych. Działalność upadła w 2003 roku. Kultowe dziś Pewexy są wspomnieniem czasów PRL-u, które bywają kontrowersyjne.
TB
