Polska zajmuje niechlubne pierwsze miejsce w rankingu emisji związków rtęci. Ten wysoce toksyczny metal znajduje się środowisku za przyczyną ludzkiej działalności. Truje, jednak wszystko co napotka po drodze. Wodę, ziemię, rośliny, zwierzęta, grzyby i inne organizmy. Ten podstępny zabójca może się czaić nawet w powietrzu. I co gorsza – czai.
Do stosunkowo niedawna rtęć była w powszechnym użyciu, ponieważ nie zdawano sobie sprawy z tego, jak bardzo jest trująca. Ten metal występując w stanie naturalnym nietypowo, bo w postaci płynnej, używany był powszechnie jako wkład do termometrów służących mierzeniu temperatury ciała. Srebrne plomby amalgamatowe, również zawdzięczały swój kolor rtęci.
Nadal można się natknąć na związki rtęci, szczególnie przy starej elektronice, czy termometrach i innych produktach wytwarzanych w Chinach, gdzie restrykcyjne normy europejskie nie sięgają. Ale nie tyko, bo ze względu na skażenie środowiska rtęć występuje też w żywności. Czego zatem unikać, nie chcąc zawierać bliższej znajomości z tym niebezpiecznym metalom? Rtęć zawierają, między innymi:
• ryby morskie – przede wszystkim duże i drapieżne jak tuńczyk, rekin, czy miecznik
• plomby amalgamatowe (w UE wycofywane już z użycia)
• żarówki energooszczędne
• lampy fluorescencyjne
• stare farby
• stare baterie
• termometry z nieznanego źródła
Rtęć jest wysoce niebezpieczna, ponieważ jest pierwiastkiem silnie reaktywnym. Tworzy związki chemiczne w tym organiczne (zawierające wiązania węglowe), które z łatwością przenikają do organizmów, włączając się w ten sposób, do naturalnego obiegu pierwiastków. A naturalna w nim nie jest. Przenika również przez łożysko, mogąc uszkodzić lub zabić płód.
Kiedy trafi do organizmu kręgowca, zaczyna się odkładać w mózgu, nerkach, wątrobie i sercu. Wtedy zaczyna zabijać. Na początku niepostrzeżenie. Jednym z pierwszych i charakterystycznych objawów zatrucia rtęcią jest drżenie mięśni. Trudno wtedy trafić palcem w czubek nosa. Jeżeli doszło do kontaktu z rtęcią i pojawił się ten objaw, należy natychmiast udać się n a SOR i poinformować o zajściu.
Przy lżejszych zatruciach pojawia się uczucie silnego zmęczenia, bóle głowy i kończyn, osłabienie i sine zabarwienie błon śluzowych. Zatrucie rtęcią, niestety najczęściej pozostawia dolegliwości na resztę życia – o ile choremu przeżyć się uda.
MT