Ogólnym mianem witaminy P określa się mieszaninę ok. 30 związków chemicznych – głównie rutynę i hesperydynę, które należą do bioflawonoidów cytrusowych.
Chociaż te związki organiczne zaliczane są do grup witamin, kwestia ta w medycynie jest dyskusyjna. Do tej pory poznano ok 7000 różnych rodzajów bioflawonodiów, do najbardziej rozpoznawalnych (oprócz wyżej wymienionych) należą także kwercetyna, kemferol i eriodykcol.
Związki bioflawonoidów odkrył w 1936 roku węgierski badacz Albert Szent-Gyorgyi (odkrywca witaminy C) – wyizolował je z soku z cytryny i czerwonej papryki, nadano im zbiorową nazwę witaminy P. Po latach badań stwierdzono jednak, że witamina P jest w istocie zbiorem flawonoidów, które towarzyszą witaminie C – ułatwiają jej przyswajanie, zmniejszają ryzyko wylewów, występowania krwawień, wzmacniają także układ odpornościowy.
Jak widać, witamina P jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, który potrafi ją produkować – są to jednak ilości niewystarczające do prawidłowego rozwoju – z tej przyczyny, witamina P dostarczana być musi z pożywieniem. Jakie jeszcze funkcje sprawuje witamina P? Jakie są przyczyny, objawy i skutki jej niedoboru? Jak się je leczy?
Funkcje witaminy P w organizmie
Związki określane mianem witaminy P mają szerokie zastosowanie w organizmie człowieka, w wielu aspektach podobne do działania witaminy C:
- odpowiada za wchłanianie i przyswajanie witaminy C;
- zmniejsza ryzyko występowania wybroczyn na skórze;
- minimalizuje ryzyko wystąpienia krwawień i wylewów;
- wpływa na układ immunologiczny – poprawia odporność organizmu;
- ochrania organizm przed infekcjami;
- wykazuje właściwości antyoksydacyjne i przeciwobrzękowe;
- wykazuje działanie przeciwnowotworowe;
- wykazuje działanie przeciwgrzybiczne;
- wspiera leczenie miażdżycy;
- uszczelnia naczynia krwionośne i reguluje ich przepuszczalność;
- odpowiada za regulację poziomu cukru we krwi;
- bierze udział w procesach utleniania i rozkładu aminokwasów, węglowodanów i kwasów tłuszczowych;
- zapobiega tworzeniu się siniaków;
- wykazuje korzystne działanie na mięsnie gładkie w przewodach żółciowych;
- wykazuje działanie przeciwwrzodowe;
- wykazuje działanie przeciwalergiczne;
- ochrania skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania UV;
- podtrzymuje działanie adrenaliny;
- obniża ciśnienie krwi;
- ma korzystny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie mózgu;
- wpływa na dobry stan psychiczny;
- wspomaga likwidację wolnych rodników;
- minimalizuje ryzyko wystąpienia chorób mięśnia sercowego;
- odpowiada za stan tkanki łącznej;
- usprawnia przepływ krwi w naczyniach wieńcowych;
- wykazuje działanie przeciwwstrząsowe.
-
Przeczytaj: Ile kalorii mają owoce?
Witamina P znajduje swoje zastosowanie także w kosmetyce – szczególnie doceniana jest tutaj właściwość bioflawonoidów, która zapewnia szczelność naczyniom krwionośnym i zapobiega ich pękaniu. Witamina P jest obecna w wielu preparatach dedykowanych skórze naczynkowej, wrażliwej i dojrzałej. Wzmacnia naczynka włosowate i zapobiega ich nadmiernemu pękaniu. Jest obecna także w preparatach przeciwzmarszczkowych oraz uelastyczniających i zmiękczających skórę. Można ją również znaleźć w produktach o działaniu przeciwzapalnym przeciwgrzybiczym, w balsamach po opalaniu oraz w szamponach przeciwłupieżowych.
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę P uzależnione jest od wieku. Różne źródła wskazują różne dane, ogólnie zalecane dawki to:
- dzieci: od 4 do 6 lat – 14mg;
- dzieci: od 7 do 9 lat – 17mg;
- dzieci: od 10 do 17 lat – 24mg;
- dorośli – 25mg;
- kobiety w ciąży i karmiące piersią: 35mg.
Zwiększone zapotrzebowanie na witaminę P wykazują osoby z obniżoną odpornością oraz kobiety w okresie przekwitania.
Przyczyny niedoboru witaminy P
Jako, że witamina P jest obecna w większości wszędzie tam, gdzie witamina C – przyczyny jej niedoboru są podobne. Główną przyczyną jest nieprawidłowa, niezbilansowana dieta uboga w warzywa i owoce. Często niedobór bioflawonoidów obserwuje się u osób odchudzających się i pracujących fizycznie. Do grupy ryzyka niedoborów witaminy C należą:
- osoby niedożywione;
- palacze;
- alkoholicy;
- osoby starsze;
- osoby z zaburzeniami odżywiania i wchłaniania;
- osoby na restrykcyjnych dietach;
- cukrzycy
-
Czytaj: Ile kalorii mają najpopularniejsze warzywa?
Objawy i skutki niedoboru witaminy P
W czasie niedoboru witaminy P obserwuje się wzmożoną kruchość naczyń krwionośnych, skłonność do pojawiania się wybroczyn, występowania obrzęków oraz siniaków. Mogą występować zmiany skórne, włącznie z pieczeniem i swędzeniem. Dodatkowo mogą wystąpić:
- krwawienia z dziąseł;
- utrudnione gojenie się ran;
- ogólne osłabienie organizmu;
- nieprawidłowe wchłanianie witaminy C i jej niedobór;
- spadek odporności organizmu;
- zwiększone ryzyko występowania chorób układu krwionośnego;
- biegunka i wymioty (w skrajnych przypadkach);
- u osób z chorobą wrzodową i cukrzycą występuje zaostrzenie objawów chorobowych.
Dieta
Witamina P występuje w żywności dość powszechnie. Największe jej ilości zawierają owoce cytrusowe: cytryny, pomarańcze i grejpfruty; ponadto znajdziemy ją w jeżynach, wiśniach, morelach i aronii. Poza owocami bogate pokłady witaminy P znajdują się w podrobach drobiowych i mięsie drobiowym, tuńczyku i łososiu. Dobrym źródłem są również: czerwone wino, papryka, kapary, gryka, głóg, mięta, dziurawiec i czarny bez.
Chcesz wzmocnić układ odpornościowy? Wprowadź poniższe produkty do swojej diety