Rok 2022 obfitował w odkrycia w wielu dziedzinach, od astronomii i archeologii po medycynę.
Najnowsze odkrycia zmieniły nasze zrozumienia prehistorycznej historii, kosmosu, zmian klimatu oraz dały nadzieję w leczeniu wielu chorób z którym boryka się dzisiejszy świat.
1. Mamut włochaty
W Kanadzie górnicy odkryli zamarzniętego w wiecznej zmarzlinie mamuta włochatego sprzed 30 000 lat. Zwierzę ma doskonale zachowane paznokcie u nóg, skórę, tułów i włosy.
2. Ślady z epoki lodowcowej
W USA odkryto ślady z epoki lodowcowej. 88 skamieniałych śladów stóp dzieci i dorosłych sprzed 12 000 lat zostało odkrytych w płytkich korytach rzek Utah. Okrycie sugeruje, że obszar ten zamieszkiwany był o 7500 wcześniej niż do tej pory sądzono.
3. Wyhodowano zdolne komórki mózgowe
W Australii wyhodowano w laboratorium komórki mózgowe, które nauczyły się grać w gry wideo. Stworzone przez doktora Bretta Kagana i innych naukowców „mini-mózgi” potrafią wyczuwać otoczenie i reagować na nie.
4. Znikająca Grenlandia
Grenlandia znika szybciej, niż wcześniej sądzili naukowcy. Według badań opublikowanych w czasopiśmie Nature Geoscience, Grenlandia traci rocznie około 250 miliardów ton lodu.
5. Nowe asteroidy
Europejska Agencja Kosmiczna twierdzi, że w Układzie Słonecznym znajduje się ponad 30 000 planetoid bliskich Ziemi (NEA). Są to różnych rozmiarów kosmiczne skały krążące wokół Słońca stosunkowo blisko orbity Ziemi. Według EAK, 1425 z nich ma szansę na uderzenie w ziemię.
6. Znikające kraby
Z Alaski zniknął miliard krabów. Jest to ponad 90% populacji. Kraby potrzebują zimnej wody do przeżycia, a Alaska jest najszybciej ocieplającym się stanem w USA.
7. Mężczyźni starzeją się szybciej niż kobiety
Naukowcy z Finlandii odkryli, że mężczyźni starzeją się szybciej niż kobiety. Dodatkowo w wieku 50 lat są biologicznie o cztery lata starsi od kobiet.
8. 4500-letnia bogini
Palestyński rolnik, Nidal Abu Eid, znalazł 4500-letnią kamienną głowę o długości 22 cm. Jest to głowa Anat, kananejskiej bogini miłości i wojny.
9. Rzymskie posągi
W starożytnym włoskim uzdrowisku San Casciano dei Bagni, naukowcy znaleźli 24 etruskie posągi z brązu, wykonane ponad 2000 lat temu.
10. Znaleziono największy wrak statku
Naukowcy z Antarktydy odkryli Endurance, który zatonął w 1915 roku. Endurance była trójmasztową barkentyną, w której Sir Ernest Shackleton i 27-osobowa załoga popłynęli na Antarktydę w ramach Imperial Trans-Antarctic Expedition w latach 1914–1917. Wrak leży na głębokości 9869 stóp na Morzu Weddella.
11. Odkrycie HD1
Astronomowie odkryli HD1. HD1 jest uważana za najwcześniejszą i najbardziej odległą znaną galaktykę, jaką dotychczas zidentyfikowano w obserwowalnym wszechświecie. Znajduje się ona około 330 milionów lat po Wielkim Wybuchu 13,8 miliarda lat temu.
12. Miasto pod piaskami Egiptu
W Egipcie odkryto zaginione złote miasto w Luksorze. Szacuje się, że miasto ma 3000 lat i zostało zbudowane przez Amenhotepa III – dziadka Tutenchamona.
13. Skarb rzymski
W Niemczech w Augsburgu znaleziono skarb starożytnych rzymskich srebrnych monet. Naukowcy uważają, że ponad 5500 sztuk srebrnych monet rzymskich zostało zakopanych około 1800 lat temu.
14. Arena Gladiatorów
W Turcji odkryto Arenę Gladiatorów w starożytnym mieście Mastuara. Amfiteatr został założony 1800 lat temu i służył do masowych walk gladiatorów i walk dzikich zwierząt.
15. Zwój znad Morza Martwego
Zwój znad Morza Martwego znaleziono w Jaskini Grozy w Izraelu. Większość zapisów na zwoju jest pisana literami greckimi, z kilkoma sformułowaniami w języku hebrajskim – szczególnie imię Boga. Pisma na zwoju są częścią biblijnych ksiąg Zachariasza i Nahuma.
16. Zaginione rzymskie miasto
Okryto zaginione rzymskie miasto w hiszpańskich Pirenejach. Archeologowie nie wiedzą nic na temat tego miasta. Podejrzewają, że pochodzi z pierwszego i drugiego wieku naszej ery, kiedy Cesarstwo Rzymskie przeżywało swój szczyt.
17. Biomarker raka prostaty
Co roku ponad 200 000 mężczyzn w USA otrzymuje diagnozę raka prostaty. Nowy, zatwierdzony przez FDA skan PET z antygenem błonowym specyficznym dla gruczołu krokowego (PSMA) znacznie poprawia wykrywanie i leczenie raka prostaty.
18. Niehormonalne alternatywy dla menopauzy
Odkryto nową grupę leków niehormonalnych, zwanych antagonistami NK3R, jako realną alternatywę dla terapii hormonalnej. Jak podaje Cleveland Clinic, leki te zakłócają szlak sygnałowy w mózgu, który został powiązany z rozwojem uderzeń gorąca i okazały się obiecujące w badaniach klinicznych w łagodzeniu umiarkowanych i ciężkich uderzeń gorąca w okresie menopauzy równie skutecznie jak hormony.
19. Implanty dla paralityków
Nowe technologia pomoże 5,4 milina ludziom w USA. Nowa technologia wykorzystuje wszczepioną technologię interfejsu mózg-komputer w celu odzyskania utraconej kontroli motorycznej. Umożliwia ona również pacjentom sterowanie urządzeniami cyfrowymi. Technologia przywraca dobrowolne impulsy ruchowe u pacjentów z ciężkim porażeniem spowodowanym dysfunkcją mózgu, rdzenia kręgowego, nerwów obwodowych lub mięśni.
20. Cudowny materiał
Cudowny materiał został odkryty przez naukowców z MIT. Jest nim polimer 2DPA-1. Lżejszy niż plastik i mocniejszy niż stal. Według MIT jest mocniejsze niż szkło kuloodporne i wymaga większej siły do rozbicia niż stal.
ZJ