Bobrek trójlistkowy należy do rodziny bobrkowatych (Menyanthaceae), jest wieloletnią byliną, która w warunkach naturalnych występuje na brzegach płytkich stawów oraz torfowiskach.
W Polsce często występuje na podmokłych łąkach, objęty jest częściową ochroną gatunkową. Jest znany jako zioło m.in. w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Roślina często wykorzystywana jest także w ogrodach – ozdabia stawy i oczka wodne.
Osiąga wysokość do 30cm, posiada mocne pełzające kłącza, z których pionowo wyrastają łodygi na których spotykamy trójlistkowe liście gwiazdkowate oraz o uwypuklonym głównym nerwie; postrzępione pięciopłatkowe kwiaty, ujęte w grona. Po przekwitnięciu pojawiają się małe kuliste owoce, które zawierają brązowe nasionka.
Surowcem zielarskim posiadającym cenne właściwości lecznicze są trójlistkowe liście, które pozyskuje się na początku kwitnienia rośliny, powinno się obrywać je bez ogonków. Liście można suszyć, proces ten należy przeprowadzać w cieniu w przewiewnym miejscu; są jednak dość mięsiste co sprawia, że trudno wysychają, należy więc je układać w cienkich warstwach. Jeżeli liście będą suszone zbyt długo, zaczną pojawiać się na nich ciemne plamy. Liście bobrka nie wydzielają zapachu, posiadają gorzki smak.
Skład – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Za gorzki smak liści bobrka odpowiadają irydoidy, które zawiera; wśród nich wymienić można: swerozyd, loganinę, mentafolinę, sekologaninę i foliamentynę. W liściach znajdą się również niewielkie ilości alkaloidów (głównie gencjanina), flawonoidy (pochodne kwercetyny i kemferolu), garbniki, saponiny i fenolokwasy.
Właściwości i zastosowanie
Wymienione w składzie substancje posiadają wiele właściwości leczniczych. Przede wszystkim pozytywnie wpływają na układ trawienny oraz układ nerwowy. Stosowane są w stanach zapalnych dróż żółciowych oraz w kamicy żółciowe, zwiększają wydzielanie soku żołądkowego, korzystnie wpływają na przemianę materii oraz pobudzają łaknienie. Polecane są przy anemii, niestrawności oraz przy występowaniu pasożytów układu pokarmowego. Ponadto łagodzą bóle migrenowe, wzmacniają połączenia nerwowe, minimalizują stan gorączkowy oraz wzmacniają organizm. Często wykorzystywane są w różnych mieszankach ziołowych.
Jak przygotować napar?
4 łyżki suszonych lub świeżych liści zalewamy 3 szklankami wrzącej wody i pozostawiamy pod przykryciem do rana. Następnego dnia napar podgrzewamy przez 15 minut na małym ogniu tak, aby nie dopuścić do wrzenia. Po ostygnięciu napar należy przecedzić. Można go spożywać 3 razy dziennie, najlepiej 30 minut przed posiłkami.
Przeciwskazania i środki ostrożności
Podobnie jak w przypadku innych ziół należy zachować ostrożność w stosowaniu bobrka trójlistkowego. W przypadku gotowych mieszanek ziołowych należy również ściśle przestrzegać określonych dawek. Przyjmowanie bobrka w nadmiarze może wywołać dolegliwości ze strony układu trawiennego – wymioty i mdłości. Nie powinny go przyjmować dzieci poniżej 12 roku życia, kobiety w ciąży oraz karmiące piersią.
Bluszcz pospolity – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania
Posłuchaj naszych podcastów:
