Ten mały, ważący zaledwie 80 gram organ w kształcie gruszki ma do spełnienia dwie bardzo ważne funkcje w naszym organizmie.
Pierwsza to produkcja enzymów umożliwiających trawienie pożywienia. Druga to produkcja hormonów niezbędnych do metabolizowania i regulacji poziomu cukru we krwi.
Zapalenie trzustki może mieć przebieg ostry lub zamienić się w chorobę przewlekłą. Zapalenie trzustki z reguły rozwija się po 40. roku życia i częściej choroba ta występuje u mężczyzn niż kobiet. Przyczyn jest wiele: nadużywanie alkoholu, spożywanie tłustych posiłków, objadanie się, występowanie kamieni żółciowych, uszkodzenia jamy brzusznej. Kiedy trzustka zaczyna chorować nasz organizm wysyła nam sygnały alarmujące. Oto one:
1. Ból brzucha – może być objawem ostrego lub przewlekłego zapalenia trzustki.
2. Ból pleców – jest również związany z zapaleniem trzustki i rakiem trzustki. W przypadku raka ból może nasilać się w pozycji leżącej lub po trzech do czterech godzin po jedzeniu.
3. Gorączka – niezwykle wysoka temperatura ciała może pojawić się, gdy enzymy trzustkowe przedostają się do tkanek trzustki, powodując podrażnienie, obrzęk i przekrwienie naczyń krwionośnych.
4. Nudności i wymioty – są objawami zarówno zapalenia trzustki, jak i raka trzustki.
5. Wysokie ciśnienie krwi – może być również objawem zapalenia trzustki, które jest najczęściej spowodowane nadmiernym spożyciem alkoholu, urazami i kamieniami żółciowymi blokującymi przewody trzustkowe.
6. Zimna i wilgotna skóra – wilgotna skóra i niska temperatura ciała mogą być objawami ciężkiego zapalenia trzustki, które pojawia się, gdy stan ten powoduje infekcję, krwawienie i tworzenie się ropy w narządzie, prowadząc do martwicy tkanki trzustkowej.
7. Żółtaczka – oznakowana zażółceniem oczu i skóry, ciemnym zabarwieniem moczu oraz jasnymi lub tłustymi stolcami. Żółtaczka jest objawem raka trzustki, gdy guz blokuje przewód żółciowy.
8. Zmiany w stolcu – zablokowanie przewodu żółciowego spowodowane rakiem trzustki może powodować stolce o bardzo jasnym – beżowym odcieniu lub zabarwieniu gliny.
9. Swędząca skóra – zwykle z towarzyszącymi objawami, takimi jak ból brzucha lub żółtaczka, swędząca skóra może być oznaką raka trzustki, z którego 95% rozwija się z części trzustki, która pomaga trawić tłuszcze i białka poprzez wydzielanie enzymów. Świąd pojawia się kiedy pod skórą zbierają się kompleksy białkowe z bilirubiną.
10. Biegunka – tzw. tłuszczowe biegunki, które charakteryzują się nagłym i bolesnym wypróżnianiem i nieprzyjemnym zapachem.
11. Utrata apetytu i zmiana wagi – wraz z bólem brzucha utrata apetytu i niezamierzona utrata masy ciała są zwykle jednymi z pierwszych objawów raka trzustki.
12. Rozwój cukrzycy w późnym wieku – cukrzyca może powstać, gdy rak trzustki utrudnia narządowi wytwarzanie insuliny, hormonu regulującego poziom cukru we krwi.
13. Nadmierne pragnienie – nietypowe pragnienie to kolejny objaw cukrzycy, który występuje w dwóch typach. Cukrzyca typu 1 występuje, gdy układ odpornościowy atakuje i niszczy komórki trzustki wytwarzające insulinę. Cukrzyca typu 2, która występuje znacznie częściej, rozwija się, gdy trzustka produkuje za mało insuliny i organizm nie jest w stanie wykorzystać wytwarzanej insuliny.
14. Ekstremalne zmęczenie lub brak energii – kiedy cukrzyca zmniejsza ilość insuliny wytwarzanej przez trzustkę lub całkowicie zatrzymuje produkcję, cukier we krwi nie jest w stanie dostać się do komórek, gdzie powinien zostać wykorzystany jako energia.
15. Pogarszający się wzrok – niewyraźne widzenie to kolejny objaw cukrzycy. Oznaki i objawy cukrzycy typu 1 mogą pojawić się nagle bez ostrzeżenia i wtedy należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
16. Wolna gojące się skaleczenia – powolne gojenie się skaleczeń i siniaki to również oznaki cukrzycy. Podwyższony poziom cukru we krwi może uszkodzić naczynia krwionośne organizmu, co z kolei może uniemożliwić prawidłowe funkcjonowanie nerwów i narządów.
17. Mrowienie lub drętwienie dłoni lub stóp – uszkodzenie nerwów spowodowane złym działaniem trzustki prowadzić mogą do rozwoju cukrzycy a to może prowadzić do mrowienia lub drętwienia dłoni lub stóp, a także innych problemów ze stopami.
Jednym z podstawowych badań diagnostycznych na rozpoznanie problemów z trzustką jest oznaczenie enzymów trzustki – amylazy i lipazy w surowicy krwi i w moczu. Ich zwiększone stężenie, z reguły 3-krotnie, oznacza chorobę. Można również wykonać USG i tomografię komputerową, aby określić przyczyny zapalenia.
