Forsycje są bardzo popularnymi wiosennymi krzewami w naszych ogrodach – nie są wymagające, wczesną wiosną olśniewają swoimi żółtymi kwiatami.
Krzewy te uprawiane są głównie jako krzew ozdobny, warto jednak pamiętać, że posiadają również wiele właściwości prozdrowotnych. Kwiaty są jadalne, mają właściwości lecznicze – wykryto w nich ponad 320 związków bioaktywnych – m.in kwercetyny, antocyjany, saponiny trójterpenowe, kwasy fenolowe. Surowcem leczniczym oprócz kwiatów są także liście, gałązki, owoce i kora. Oto ich właściwości:
- uszczelniają naczynia krwionośne;
- obniżają poziom glukozy we krwi;
- wzmagają diurezę;
- działają ochronnie na wzrok i wątrobę;
- aktywizują procesy wchłaniania się składników pokarmowych z jelit do krwi;
- stabilizują strukturę włókien kolagenowych i elastylowych oraz opóźniają procesy starzenia się skóry;
- działają uspokajająco, rozkurczowo, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, antygrzybicznie.
Forsycja wykazuje również działanie przeciwalergiczne – zespół flawonoidowo-lignanowy w składzie forsycji hamuje uwalnianie histaminy, przez co zmniejsza przepuszczalność śródbłonków i zatrzymuje odczyny uczuleniowe. Kwiaty mają również zdolność neutralizowania wolnych rodników, które przyspieszają proces starzenia się oraz mogą sprzyjać powstawaniu nowotworów. Obecna w forsycjach rutyna wzmacnia i uszczelnia naczynia włosowate, zapobiega powstawaniu pajączków, powoduje również zmniejszenie się już istniejących.
Wykazuje właściwości przeciw wysiękowe, zmniejsza cytotoksyczność utlenianego cholesterolu, zapobiega powstawaniu niektórych wysoce reaktywnych wolnych rodników. Przedłuża również proces utleniania witaminy C, przez co przedłuża jej działanie przeciwzapalne. Dzięki działaniu rutyny organizm zdolny jest do blokowania niektórych reakcji alergicznych. Poniżej zamieszczamy kilka ciekawych i wartych uwagi przepisów z wykorzystaniem forsycji.
1. Napar z kwiatów forsycji
Składniki:
- 15g kwiatów forsycji.
Przygotowanie:
Kwiaty forsycji przesypać do czystego, wyparzonego słoika, zalać 0,5l wrzącej wody, zakręcić, odstawić na 40 minut. Po tym czasie przecedzić, pić w ciągu dnia małymi porcjami.
Naparem można również przemywać oczy przy alergiach i zapaleniu spojówek, może być on wykorzystywany również jako tonik do przemywania twarzy. Dodatkowo wykazuje działanie wzmacniające i polecany jest w okresie przeziębień. Można go wzbogacić o cytrynę i miód, aby zwiększyć walory smakowe i dodać dodatkowe właściwości zdrowotne.
2. Syrop z kwiatów forsycji
Składniki:
- 2l kwiatów forsycji,
- 1kg cukru trzcinowego;
- 2 cytryny;
- 1 litr wody.
Przygotowanie:
Kwiaty forsycji pozostawiamy na jakiś czas na białym papierze lub płótnie, aby opuściły je owady, które w nich przebywają. Następnie kwiaty przesypujemy do słoja i skrapiamy alkoholem 40-70%, szczelnie zamykamy i pozostawiamy na ok. godzinę. Ten zabieg wydobędzie z kwiatów substancje, które rozpuszczają się w alkoholu, a nie rozpuszczają się w wodzie, dzięki rozmiękczeniu ścian komórkowych wpłynie tez na szybszą i lepszą ekstrakcję. Po tym zabiegu kwiaty przesypujemy do garnka, zalewamy litrem przegotowanej wody i odstawiamy na kilka godzin, po czym zagotowujemy, dodajemy pokrojone w plastry cytryny i odstawiamy na 6-8 godzin lub całą noc w chłodne miejsce. Alkohol, zagotowanie i zakwaszenie cytryną powodują rozmiękczenie ścian komórkowych, przez co substancje zawarte w kwiatach łatwiej się wydzielają do roztworu. Po tym czasie zawartość garnka odcedzamy, dodajemy cukier, zagotowujemy, gorącą miksturę wlewamy do buteleczek i przykrywamy kocem.
Syrop można także przygotować z wykorzystaniem miodu, co wzbogaci dodatkowo jego działanie. Jeżeli chcemy skorzystać z tej metody, kwiaty forsycji skrapiamy alkoholem i sokiem z cytryny, następnie napełniamy nimi do pełna litrowy słoik, pozostawiamy na godzinę i zalewamy 0,5l płynnego miodu. Odstawiamy na godzinę, energicznie wstrząsamy kilka razy słoikiem – kwiaty zatopione w miodzie zmniejszają swoją objętość. Tego samego dnia, lub w ciągu kilku następnych dni dosypujemy kwiatów i dolewamy miodu, aż słoik się napełni. Wypełniony słoik pozostawiamy do maceracji na ok. 1 miesiąc, w tym czasie możemy co jakiś czas potrząsać słoikiem. Po miesiącu przecedzamy przez gazę lub rzadkie sitko i przelewamy do butelek.
Syrop wpływa na poprawę szczelności naczyń krwionośnych i działa przeciwwysiękowo. Wykazuje również działanie przeciwutleniające oraz zapobiega powstawaniu wolnych rodników.
3. Nalewka z kwiatów forsycji wg przepisu dr H. Różańskiego
Składniki:
- 100g kwiatów forsycji;
- 500ml alkoholu etylowego 50%.
Przygotowanie:
Kwiaty przełożyć do czystego, wyparzonego słoika, zalać alkoholem, macerować przez 14 dni, co 2-3 dni wstrząsając. Po dwóch tygodniach przefiltrować przez gazę lub sitko i przelać do butelki. Zażywać 2 razy dziennie po 10ml.
Nalewka z kwiatów forsycji wykazuje korzystny wpływ na poziom glukozy we krwi. Polecana jest również jako środek uspokajający, przeciwbólowy, przeciwzapalny i przeciwalergiczny. Ma również działanie moczopędne i rozkurczowe.
4. Wyciąg z kwiatów forsycji na winie
Składniki:
- 500g kwiatów forsycji;
- 1 butelka wina.
Przygotowanie:
Kwiaty forsycji przełożyć do słoika, skropić alkoholem 50-70%, po godzinie zalać winem i zakręcić, odstawić w ciepłe miejsce na miesiąc. Po miesiącu przecedzić przez gazę lub sitko, przelać do butelek. Zażywać po kieliszku przez 2-3 tygodnie.
Wyciąg ma korzystne działanie na wątrobę. Wspomaga leczenie zapalenia i marskości wątroby oraz stłuczenia miąższu wątroby. Można również stosować przy chorobach autoimmunologicznych wątroby, nerek, gruczołów dokrewnych, endometriozy, ale także przy łuszczycy.
Przeciwskazania i środki ostrożności
Ogólnie nie ma żadnych przeciwskazań do stosowania forsycji. Szczególna ostrożność zachować powinny kobiety w ciąży i karmiące piersią, które powinny ten fakt skonsultować z lekarzem. Należy tez mieć na uwadze, że długotrwałe stosowanie wyciągów z forsycji może wzmagać działanie leków przeciwkrzepliwych, zmniejszać skuteczność leków przeciwdepresyjnych oraz nasilać działanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Może również prowadzić do wytrącania się w moczu kryształków różnych związków.
