Kiedy bliska nam osoba zmaga się z depresją często jest nam trudno znaleźć odpowiednie słowa otuchy i wsparcia. Nasz dobór słów, pomimo dobrych intencji, zamiast mieć pozytywny efekt na samopoczucie osoby z depresją w wielu przypadkach rani je. Powtarzanie wyklepanych frazesów może przynieść więcej szkody niż pożytku.
Na depresję choruje na świecie około 350 mln ludzi. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) depresja jest w czołówce najczęściej występujących chorób na świecie. Według prognoz do końca 2021 roku będzie na drugim miejscu wśród najczęstszych chorób, a do 2030 roku – na pierwszym.
Słowa mają wielką moc, mogą leczyć i ranić. Dlatego zanim je wypowiesz sprawdź poniższą listę wypowiedzi, których nie należy mówić osobom cierpiącym na depresję.
1. Nie mów, że osoba musi być twardsza
Trywializuje to danej osoby stan i zaprzecza jej przeżywanemu wewnętrznemu bólowi. Istnieje wiele czynników w życiu człowieka powodujących rozwój depresji. Osoba z depresją nie zawsze może kontrolować wszystkie czynniki ryzyka. Mówienie, żeby bardziej się postarała, kiedy już się stara jak tylko może, jest demoralizujące i może sprawić, że poczuje, iż jej sytuacja jest jeszcze bardziej beznadziejna. Zamiast słów takich jak „ogarnij się” spytaj czy jest coś, co możesz dla niej zrobić i w jaki sposób pomóc.
2. Nie mów, że wiesz co dana osoba czuje
Jeśli nigdy nie borykałeś się z depresją nie wiesz co osoba na nią chorująca przeżywa. I chociaż stwierdzenie „wiem co czujesz” jest empatyczne i ma na celu pomóc osobie w depresji poczuć się zrozumianym, może przynieść odwrotny skutek. Pamiętajmy! Depresja to nie chandra. Depresja kliniczna nie jest stanem przejściowym i bardzo często pogłębia się latami. Jest to zaburzenie, które uniemożliwia osobie chorej zajmowanie się normalnymi codziennymi czynnościami takimi jak dbanie o higienę osobistą, wstawanie z łóżka czy dbanie o relacje międzyludzkie. Nie można tego w żaden sposób porównywać do smutku. Takie stwierdzenie minimalizuje ból osoby.
3. Nie bagatelizuj
Nie umniejszaj ich bólowi tylko dlatego, że odczuwają go w głowie. Tak jak osoba cierpiąca na depresję nie może zmusić swojego mózgu do wytworzenia większej ilości serotoniny, tak samo nie może po prostu „zdecydować” by być szczęśliwą. Pozytywne myślenie z pewnością przynosi korzyści, nie jest niestety wystarczającym lekarstwem aby wyleczyć kogoś z depresji. Zamiast tego powiedz, że postarasz się ją jak najlepiej zrozumieć.
4. Nie wyrażaj niedowierzania i nie lekceważ ich stanu
Dobra mina do złej gry. Osoby z depresją bardzo często próbują ukryć swój stan przed światem. To że wyglądają dobrze na zewnątrz nie oznacza, że w środku czują się dobrze. Kiedy osoba bliska powie ci o swoim stanie nie używaj stwierdzeń taki jak: „Ale nie wyglądasz na przygnębionego”, „Nie wydajesz się smutny”. Osoby z depresją często czują się zawstydzeni i martwią się jak będą postrzegani kiedy inni dowiedzą się o ich zmaganiach.
5. Nie porównuj ich do innych
Nie mów, że inni mają gorzej i jakoś brną do przodu nie zamartwiając się. Cierpienie każdej osoby jest ważne i istotne. Każdy przeżywa je inaczej. Należy również pamiętać, że przyznanie się do i mówienie o depresji nie jest łatwe. Powiedzenie komuś z depresją, że inni mają gorzej sprawi, że poczuje się wyśmiany i zawstydzony swoimi uczuciami. Może to doprowadzić do większego zamknięcia się w sobie, a nawet myśli samobójczych. Lepszym sposobem rozwiązania tego problemu byłoby przypomnienie osobie, że nie jest sam w walce ze zdrowiem psychicznym.
6. Nie mów im, aby „wyszli do ludzi”
Prawdą jest, że izolowanie się od świata zewnętrznego i ludzi może pogłębić depresję, ale każdy ma swój własny sposób radzenia sobie z nią, a to, co działa u niektórych, może nie być pomocne dla innych. Lekarze zalecają unikanie stwierdzeń zawierających słowo „należy”, „musisz”. Mówienie ludziom z depresją, co muszą zrobić, aby poczuć się lepiej, nie zawsze jest produktywne. Chory na depresję nie ma ochoty przebywać w towarzystwie i często jest zbyt słaby fizycznie na spacery czy ćwiczenia.
7. Nie obwiniaj i nie oceniaj
„Przesadzasz”, „Sam jesteś sobie winny” – są to jedne z najbardziej krytycznych rzeczy jakie można powiedzieć osobie walczącej z depresją. Ludzie, którzy słyszą to zdanie, mogą również czuć się zaatakowani o oskarżeni o „zmyślanie” lub kłamstwo na temat tego, jak się czują. Ich objawy mogą nie być widoczne na zewnątrz, ale to nie znaczy, że walka, z którą mają do czynienia wewnętrznie, nie jest prawdziwa. Nie mów osobie z depresją, że wyobraża sobie różne rzeczy, czy że stan w jakim się znajduje jest z jej winy. Depresja nie jest stanem, na który ktoś się dobrowolnie decyduje. Zamiast oskarżać, powiedz osobie jaka jest silna i odważna w walce z depresją.
8. Nie mów, że to minie
Nigdy nie mów nikomu, że depresja minie sama. Jest to na tyle poważna choroba, że na ogół nie ustępuje sama. Większość osób borykających się z depresją wymaga leczenia. Bądź głosem wspierającym i zachęcającym do znalezienia profesjonalnej pomocy medycznej.
9. Nie zawstydzaj
Niektórym z nas wydaje się, że osoba chora na depresje jest samolubem myślącym tylko o sobie i swoich problemach. Nigdy nie mów osobie z depresją, że myśli tylko o sobie, albo że musi przestać myśleć o sobie i zacząć myśleć o innych. Depresja nie ma nic wspólnego z byciem zbyt zajętym swoim życiem. Ludzie z depresją nadal dbają o innych.
10. Nie ignoruj
Nigdy nie odpowiadaj na depresją apatią. Jeśli nie miałeś depresji, może być ci trudno okazać empatię. Kiedy ktoś ma depresję odczuwa poczucie winy i wstydu. Nie bądź niewrażliwy. Nie podchodź do problemu z obojętnością i brakiem emocji. Osoby z depresją odczuwają, że są ciężarem dla ludzi w ich życiu, a te uczucia mogą nasilać depresję, a nawet prowadzić do myśli samobójczych lub zachowań samookaleczających.
Depresja jest zaburzeniem, zarówno dla tych, którzy ją mają, jak i dla ich przyjaciół i rodziny. Osoby żyjące z depresją boją się osądzania. Jest to jeden z największych powodów, dla których unikają leczenia. Choroba ta często bardzo utrudnia osobie z depresją podjęcie właściwych działań mających na celu poprawę. Zamiast zadawać dociekliwe pytania, słuchaj i odpowiadaj z empatią. Ważna jest cierpliwość. W niektórych przypadkach osoby z depresją mają skłonności samobójcze lub do samookaleczeń.
Jeśli widzimy groźbę tych skłonności u bliskich nam osób nie powinniśmy się wahać zadzwonić do National Suicide Prevention Lifeline pod numerem 800-273-8255 lub skorzystać z chatu na ich stronie https://suicidepreventionlifeline.org/chat/
ZSS
