Białko, obok węglowodanów i tłuszczów, to niezbędny makroskładnik odżywczy.
Te niezbędne makroskładniki składają się z mniejszych jednostek zwanych aminokwasami. Organizm ludzki potrzebuje 20 różnych aminokwasów do budowy i utrzymania białek.
Dziewięć niezbędnych aminokwasów organizm nie możne wyprodukować w wystarczających ilościach i dlatego muszą być dostarczane z pożywieniem.
Tych 9 niezbędnych aminokwasów to:
- Histydyna
- Izoleucyna
- Leucyna
- Lizyna
- Metionina
- Fenyloalanina
- Treonina
- Tryptofan
- Walina
Niezbędne aminokwasy odgrywają kluczową rolę w różnych procesach fizjologicznych, w tym syntezie białek, naprawie tkanek, produkcji enzymów, regulacji hormonów i funkcji odpornościowych dlatego bardzo ważne jest, aby spożywać zbilansowaną dietę.
Ludzki organizm może syntetyzować pozostałe, niezbędne aminokwasy. Wśród nich znajdują się między innymi:
- Alanina
- Arginina
- Asparagina
- Kwas asparaginowy
- Cysteinę
- Kwas glutaminowy
- Glutamina
- Glicyna
- Prolina
- Seryna
- Tyrozyna
Dlaczego musimy jeść białko?
Białka spełniają wiele funkcji w organizmie człowieka:
Wspierają układ oddechowy
Pomagają identyfikować i neutralizować szkodliwe patogeny, wirusy i bakterie. Spożywanie wystarczającej ilości białka umożliwia produkcję przeciwciał, promując silną odpowiedź immunologiczną i lepszą obronę przed chorobami i infekcjami.
Syntezują hormony
Insulina, hormon wzrostu i hormony tarczycy składają się z białek. Odpowiednia podaż białka wspomaga syntezę i równowagę hormonów, zapewniając prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
Produkują i wspierają funkcję enzymów
Białka ułatwiają różne reakcje chemiczne zachodzące w organizmie – trawienie, metabolizm i procesy komórkowe, replikacja DNA. Bez wystarczającej ilości białka organizm może mieć trudności z produkcją i utrzymaniem odpowiedniej podaży enzymów, wpływających na ogólne funkcje organizmu.
Wspierają wzrost i naprawę mięśni
Białko ma kluczowe znaczenie dla wzrostu, utrzymania i naprawy mięśni. Odpowiednie spożycie białka zapewnia niezbędne aminokwasy do odbudowy i wzmocnienia mięśni, promując wzrost i regenerację.
Wspierają strukturę i funkcję komórek
Białka są obecne w każdej komórce ciała przez co odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu ich struktury i funkcji. Biorą udział w transporcie cząsteczek przez błony komórkowe, przekazywaniu sygnałów między komórkami i wspieraniu różnych procesów komórkowych. Białka tworzą składniki cytoszkieletu, który zapewnia komórkom wewnętrzną strukturę.
Nasycenie i kontrola masy ciała
Pokarmy bogate w białko są bardziej sycące niż węglowodany czy tłuszcze. Dieta bogata w białka zmniejsza apetyt i daje uczucie sytości.
Pełnią funkcję transportera
Białka odgrywają kluczową rolę w transporcie cząsteczek w organizmie. Transportują hemoglobinę i składniki odżywcze.
Pełnią funkcję przechowalni
Niektóre białka działają jako cząsteczki magazynujące i przechowujące niezbędne minerały i jony.
Organizm potrzebuje różnorodnych pokarmów bogatych w białko do prawidłowego funkcjonowania.
Lekarze zalecają, aby dołączyć do diety mięso, drób, ryby, jaja, produkty mleczne, rośliny strączkowe, orzechy i nasiona.
Posłuchaj podcastów:
[…] 1. Białko […]