Leczenie przeciwciałami monoklonalnymi nie jest nowością. Pierwsza terapia przeciwciałami monoklonalnymi została zatwierdzona ponad 30 lat temu.
Przeciwciała monoklonalne to przeciwciała wytworzone w laboratorium, które działają poprzez wiązanie się z bakteriami, komórkami rakowymi lub wirusami w sposób, w jaki robią to naturalne przeciwciała, powstrzymując je przed infekowaniem większej liczby komórek.
Jak działają przeciwciała monoklonalne w przypadku COVID-19?
Przeciwciała monoklonalne przeciwko COVID-19 pomagają blokować wirus, który przyczepia się do ludzkich komórek, co utrudnia wirusowi reprodukcję i wyrządzanie szkód w ciele nosiciela. Przeciwciała monoklonalne mogą również neutralizować wirusa.
Większość przeciwciał monoklonalnych opracowywanych do leczenia COVID-19 jest ukierunkowana na białko wypustek, które koronawirus (SARS-CoV-2) wykorzystuje do wnikania do komórek gospodarza. Wiążąc się z białkiem kolczastym, przeciwciało monoklonalne może zapobiegać infekowaniu komórek ludzkich przez wirusa.
Według naukowców leczenie przeciwciałami monoklonalnymi sprawdza się w przypadku zapobiegania hospitalizacji a nawet śmierci z powodu COVID-19 jeśli jest stosowane zanim osoba naprawdę zachoruje, zwykle w ciągu siedmiu lub 10 dni od pierwszego objawu. Przeciwciała nie są stosowane u kogoś, kto jest już hospitalizowany i jest leczony na przykład dodatkowym tlenem.
Jedna terapia przeciwciałem monoklonalnym wyprodukowana przez firmę AstraZeneca – Evusheld, jest dopuszczona do stosowania zapobiegawczego, zanim osoba zachoruje lub zostanie narażona, ale tylko dla osób z obniżoną odpornością lub tych, u których nie uzyskano odpowiedniej odpowiedzi immunologicznej na szczepionki przeciw COVID-19.
Kto się kwalifikuje?
Przeciwciało monoklonalne wyprodukowane przez GlaxoSmithKline i Vir Biotechnology (sotrovimab) jest dopuszczone dla osób w wieku 12 lat i starszych, u których występuje ryzyko ciężkiego zachorowania na COVID-19. Musi być ono podane w ciągu 10 dni od wystąpienia objawów. Osoby uprawnione do przyjęcia tego leczenia obejmują osoby dorosłe w wieku 65 lat i starsze oraz osoby zmagające się z cukrzycą, astmą lub innymi schorzeniami. Leczenie przeciwciałem jest podawane dożylnie lub w infuzji.
Autoryzowany w zeszłym tygodniu, Bebtelowimab, wyprodukowany przez Eli Lilly, jest dopuszczony do stosowania u pacjentów w wieku od 12 lat z łagodnym lub umiarkowanym COVID-19 i z wysokim ryzykiem ciężkiej choroby. Przedstawiciele FDA dodają, że przeciwciało powinno być stosowane, gdy inne metody leczenia pacjentów wysokiego ryzyka są niedostępne lub nieodpowiednie. Nowy lek Lilly jest dopuszczony do podawania w postaci dożylnego zastrzyku Leczenie Bebtelowimab powinno być zastosowane w ciągu pierwszych siedmiu dni objawów COVID-19. Przeciwciało to jest skuteczne przeciwko wariantowi Omikron.
Dlaczego FDA zaprzestała stosowania niektórych przeciwciał monoklonalnych?
Przeciwciało monoklonalne celuje w specyficzny antygen wirusa lub bakterii. FDA zaprzestała stosowania niektórych przeciwciał monoklonalnych, gdyż nowopowstałe mutacje wirusa zmniejszył skuteczność niektórych terapii COVID-19, w tym przeciwciał monoklonalnych wytwarzanych przez Eli Lilly i Regeneron. Przeciwciała monoklonalne to białka wytwarzane w laboratorium, które naśladują zdolność układu odpornościowego do zwalczania wirusów. Laboratoryjnie wytwarzane białka muszą być aktualizowana aby zwalczać nowe mutacje.
Jak skuteczne są przeciwciała monoklonalne?
Według badania przeprowadzonego przez New England Journal of Medicine, wczesne dane kliniczne pokazują, że przeciwciała monoklonalne mogą z powodzeniem zmniejszyć wskaźniki hospitalizacji z powodu COVID-19. Badania kliniczne wykazały, że te zabiegi mogą zmniejszyć liczbę hospitalizacji i wizyt na oddziałach ratunkowych. Mogą również zmniejszyć ilość wirusa znajdującego się we krwi zakażonej osoby.
Czego można się spodziewać podczas leczenia przeciwciałami monoklonalnymi?
Przeciwciała monoklonalne to leczenie podawane w poradni ambulatoryjnej przez dożylną igłę w ramię lub kilka zastrzyków podczas jednej wizyty, które powinny pomóc w powstrzymaniu nasilenia objawów.
Infuzja dożylna polega na umieszczeniu igły w żyle i powolnym przesyłaniu leku przez wenflon – kaniula dożylna, do organizmu. Zabieg trwa około 30 minut.
Zastrzyki polegają na wykonaniu czterech zastrzyków, każdy w innym miejscu (ramiona, uda, brzuch) podczas jednej wizyty w gabinecie. Zastrzyki trwają około 5-10 minut. Po podaniu dożylnym leku pacjent musi odczekać co najmniej 30 minut, aby pracownicy służby zdrowia mogli zaobserwować czy leczenie wywołało jakiekolwiek skutki uboczne. Cała wizyta zajmuje od jednej do dwóch godzin.
Jakie są skutki uboczne przeciwciał monoklonalnych?
Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi dla bamlanivimabu/etesevimabu są:
- Gorączka,
- Trudności w oddychaniu,
- Szybkie/wolne tętno,
- Zmęczenie,
- Słabość,
- Dezorientacja.
Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi casirivimabu/imdevimabu są:
- Mdłości,
- Wymioty,
- Hiperglikemia,
- Zapalenie płuc.
Infuzje dożylne i zastrzyki mogą również powodować krótkotrwały ból, krwawienie, zasinienie skóry, bolesność, obrzęk i infekcję w miejscu podania.
Jak można otrzymać leczenie przeciwciałem monoklonalnym?
Aby otrzymać leczenie przeciwciałem monoklonalnym musisz mieć pozytywny wynik testu na COVID-19 w ciągu ostatnich 10 dni. Potrzebne będzie również skierowanie od pracownika służby zdrowia. Leczenie przeciwciałem monoklonalnym jest oferowane w placówkach ambulatoryjnych, szpitalach, ośrodkach pomocy doraźnej i niektórych gabinetach lekarskich w całym kraju. Departament Zdrowia i Opieki Społecznej Stanów Zjednoczonych ma na swojej stronie internetowej wyszukiwarkę lokalizacji infuzji https://covid-19-therapeutics-locator-dhhs.hub.arcgis.com/
Aby znaleźć leczenie w twojej okolicy możesz również zadzwonić do Combat COVID Monoclonal Antibodies Call Center pod numer 1-877-332-6585 lub do swojego lekarza ogólnego.
Czy leczenie jest odpłatne?
Sam lek jest bezpłatny, pokryty z rządowych funduszy. Jednak niektóre ośrodki infuzyjne mogą pobierać opłaty za podanie leczenie. Są one objęte Medicare, Medicaid i większością prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych, chociaż niektóre plany mogą pobierać dopłatę. Jeśli nie jesteś ubezpieczony lub obawiasz się o koszty, zapytaj wcześniej centrum leczenia, czy za infuzję zostanie naliczona opłata.
Czy możesz otrzymać leczenie przeciwciałami monoklonalnymi, jeśli otrzymałeś już szczepionkę COVID-19?
Jeśli otrzymałeś już jedną lub obie dawki szczepionki i kwalifikujesz się do przyjęcia przeciwciał monoklonalych, możesz otrzymać to leczenie.
Lekarze wręcz podkreślają, że leczenie przeciwciałem monoklonalnym nie zastępuje szczepienia przeciwko COVID-19.
