Szacuje się, że w 2021 roku co najmniej 3 miliony osób w Polsce chorowało na cukrzycę. W USA statystyki są znacznie bardziej przerażające – z badań wynika że na cukrzycę w USA choruje 60 milionów osób.
Coraz bardziej niepokojący jest fakt, że 1/3 chorych żyje w nieświadomości i pozostaje niezdiagnozowana. Wspomnieć również warto, że cukrzyca jako pierwsza niezakaźna choroba została uznana za epidemię XXI wieku. Pomimo iż z każdym rokiem coraz szersze grono osób choruje na cukrzycę nadal funkcjonuje na jej temat wiele mitów, które najwyższy czas obalić. Oto kilka z nich:
1. Cukrzyca spowodowana jest przez jedzenie słodyczy
Cukrzyca związana jest z nieprawidłowym poziomem cukru we krwi – to prawda, jednak zasięg jej jest szerszy. Powoduje ją nieprawidłowa przemiana węglowodanów w ludzkim organizmie, w skład węglowodanów wchodzą także cukry. Najważniejszą rolę odgrywa tutaj trzustka, która w ciele człowieka odpowiada za produkcję insuliny – hormonu, który jest niezbędny do regulowania procesów metabolizmu węglowodanów – jeżeli insuliny jest zbyt mało zwiększa się stężenie cukrów.
Wpływ na taki stan ma wiele czynników, kwestia zamiłowania do słodyczy nie ma największego znaczenia. Prawdą jest, że popełniane błędy w odżywianiu, w tym dieta bogata w cukry proste oraz żywność o wysokim stopniu przetworzenia mogą znacznie zwiększać ryzyko zachorowania na cukrzycę. Na powstanie choroby wpływ ma jeszcze bark aktywności fizycznej, nadwaga, wiek, choroby układu sercowo-naczyniowego, niedobory składników odżywczych, nadużywanie nikotyny i alkoholu oraz uwarunkowania genetyczne.
Ogromne znaczenia ma diagnostyka i regularne poddawanie się podstawowym badaniom krwi, pozwoli to wykryć chorobę na wczesnym etapie jej rozwoju i uniknąć groźnych powikłań. Niestety zbyt wiele ludzi w dalszym ciągu o cukrzycy dowiaduje się w szpitalu, do którego trafili m.in. na skutek zasłabnięcia.
2. Cukrzyca to choroba genetyczna
Wiele ludzi wciąż uważa, że cukrzyca jest w zdecydowanym stopniu chorobą uwarunkowaną genetycznie, stąd jeśli w rodzinie nikt nie chorował to problem nie dotyczy danej osoby. W tym micie również tkwi ziarenko prawdy. Rozróżniamy dwa typy cukrzycy. Cukrzyca typu I faktycznie uwarunkowana jest genetycznie – nie można na nią zachorować, Nie da się jednak ukryć, że znacznie częściej diagnozowana jest cukrzyca typu II, która z genetyką nie ma nic wspólnego. Sprowadzanie cukrzycy do choroby genetycznej jest nierozsądnym i nadmiernym uproszczeniem.
3. Tylko osoby otyłe chorują na cukrzycę.
Ponownie, jest w tym odrobina prawdy. Jak już wyżej wspomnieliśmy osoby z nadwagą i otyłością sobą bardziej narażone na zachorowanie na cukrzycę. Choroba ta jest jednak diagnozowana także u osób, które mogą pochwalić się nienaganną sylwetką. Krzywdzące jest także stwierdzenie, że osoby z otyłością czy nadwagą są same sobie winne, warto pamiętać o tym, że nadwaga i otyłość może wynikać m.in z podłoża endokrynologicznego lub koniecznością przyjmowania niektórych steroidowych leków.
4. Wystarczy opieka lekarza rodzinnego i diabetologa
Mit ten dotyczy osób chorych na cukrzycę, które uważają, że opieka lekarza rodzinnego i diabetologa jest wystarczająca w ich chorobie. Tymczasem warto również odwiedzać kardiologa, gdyż zaburzenia towarzyszące cukrzycy wywierają ogromny wpływ na cały organizm – warto więc zatroszczyć się o układ sercowo-naczyniowy, który czeto dotykany jest przez powikłania związane z cukrzycą. Równie ważne jest regularne odwiedzanie okulisty – przynajmniej raz w roku, cukrzyca może wywołać m.in. retinopatię cukrzycową, która skończyć się może nawet całkowitą ślepotą.
5. Cukrzycy nie powinni spożywać owoców
To dość popularny i niezgodny z prawdą mit. Prawdą jest, że dieta w leczeniu cukrzycy odgrywa ogromną rolę. Zanim zostanie wdrożona insulinoterapia, czy środki farmakologiczne poziom cukru próbuje się wyregulować właściwą dietą, której przestrzegać też muszą cukrzycy przyjmujący leki. Owoce znane są nam ze znacznego poziomu słodkości, stąd większość osób umieszcza je na czarnej liście dla cukrzyków. To zbyt duże uogólnienie – niewiele osób zdaje sobie sprawę, że owoc jest owocowi nie równy. Niewątpliwie cukrzycy powinni unikać owoców, które bogate są we fruktozę i mogą znacznie podwyższyć poziom cukru, należą do nich m.in.: mandarynki, banany, gruszki, śliwniki i winogrona, oraz owoce suszone: rodzynki i daktyle. Bezpieczne, a nawet wskazane (ze względu na zawartość witamin i minerałów) są: grejpfruty, arbuzy, truskawki, melony, pomarańcze, agrest, pomelo i maliny. Dopuszczalną ilość owoców w diecie należy skonsultować z lekarzem, gdyż jest to kwestia zindywidualizowana. Zwykle jednak nie powinno się przekraczać 200-250g dziennie, powinno się je spożywać w pierwszej części dnia.
6. Cukrzycę można wyleczyć
Coraz bardziej powszechny dostęp do nowoczesnych terapii i leków niejednokrotnie stwarza błędne przeświadczenie o uleczalności większości chorób, w tym cukrzycy. Niestety, na chwilę obecną medycyna nie jest w stanie wyleczyć jej w 100%, osoby chore musza się więc z tym faktem pogodzić i nauczyć żyć z chorobą. Niezbędna jest zmiana nawyków żywieniowych, stylu życia oraz regularne wizyty u lekarza. Stosowanie się do zaleceń lekarza sprawia, że z cukrzycą można normalnie żyć.
Posłuchaj podcastów:
