Demencja – jak ją rozpoznać
Demencja, nazywana również otępieniem, to termin opisujący różne objawy wpływające na funkcjonowanie poznawcze danej osoby, w tym jej zdolność myślenia, zapamiętywania i rozumowania. Z wiekiem stajemy się bardziej roztargnieni i zapominalscy. Ale jest różnica między starczym zapominaniem a początkiem demencji.
Otępienie występuje, gdy komórki nerwowe w mózgu danej osoby przestają działać. Istnieje wiele różnych rodzajów demencji. Według National Institute on Aging najczęstszą jest choroba Alzheimera. Jest przyczyną aż 70% przypadków demencji. Postęp choroby może się znacznie różnić od jednej osoby do drugiej. W większości przypadków początek choroby ma miejsce po 65. roku życia.
Inne typy obejmują demencję z ciałami Lewy’ego, otępienie czołowo-skroniowe, zaburzenia naczyniowe, mieszana demencja lub kombinacja rodzajów. Obecnie nie ma leku na demencję. Jeśli u danej osoby pojawiła się demencja lub choroby z nią związane, będzie na nią chorować do końca życia.
W 1983 roku Prezydent Ronald Reagan wyznaczył miesiąc listopad jako Narodowy Miesiąc Świadomości Choroby Alzheimera. W owym czasie mniej niż 2 miliony Amerykanów chorowało na Alzheimera; dziś liczba osób z tą chorobą wzrosła do prawie 5,4 miliona. Zaangażuj się w tym miesiącu i pomóż podnieść świadomość na temat choroby Alzheimera.
Istnieje 10 typowych wczesnych objawów demencji. Osoba otrzymująca diagnozę zwykle doświadcza dwóch lub więcej z poniższych objawów, a objawy są na tyle poważne, że zakłócają ich codzienne życie.
Oto na co warto zwrócić uwagę, aby stwierdzić czy ukochana osoba doświadcza demencji:
1. Utrata pamięci.
Osoba cierpiąca na demencję może mieć trudności z zapamiętywaniem dat lub wydarzeń. Osobie z demencją trudno jest przypomnieć sobie ostatnio poznane – nowe informacje.
2. Trudności w planowaniu lub rozwiązywaniu problemów.
Osoba z demencją może mieć trudności z przestrzeganiem planu, takiego jak przepis podczas gotowania lub wskazówki podczas jazdy. Kolejny problem to podstawowe liczenie, na przykład przy sumowaniu liczb do płacenia rachunków.
3. Trudności w wykonywaniu znanych zadań.
Osoby z demencją mogą mieć trudności z wykonywaniem zadań, które regularnie wykonują, takich jak zmiana ustawień telewizora, obsługa komputera, zaparzanie herbaty lub dotarcie do znajomego miejsca.
4. Utracenie czasu lub zagubienie w znanym miejscu.
Demencja może utrudniać ocenę upływu czasu. Ludzie mogą również w dowolnym momencie zapomnieć, gdzie się znajdują.
5. Wyzwania związane ze zrozumieniem informacji wizualnych.
Informacje wizualne mogą być trudne dla osoby z demencją do odczytania, takie jak ocena odległości czy zauważenie różnic między kolorami.
6. Problemy z mówieniem lub pisaniem.
Pismo ręczne może stać się mniej czytelne w miarę postępu demencji. Zaczynają się problemy z gramatyką i interpunkcją. Również z postępem choroby prowadzenie rozmowy może sprawiać kłopot. Osoby chore mogą zapomnieć, co mówią lub co powiedział ktoś inny.
7. Gubienie rzeczy.
Osoba z demencją może nie być w stanie zapamiętać, gdzie zostawia przedmioty codziennego użytku, takie jak pilot zdalnego sterowania, ważne dokumenty, pieniądze lub klucze.
8. Zły osąd lub podejmowanie złych decyzji.
Osobie z demencją może być trudno zrozumieć, co jest sprawiedliwe i rozsądne. Może to oznaczać, że płacą za rzeczy za dużo lub mogą być mogą kupować rzeczy, których nie potrzebują. Niektóre osoby cierpiące na demencję przywiązują również mniejszą wagę do zachowania czystości i prezentacji.
9. Rezygnacja z kontaktów towarzyskich.
Osoba z demencją może stać się niezainteresowana kontaktami towarzyskimi z innymi ludźmi, czy to w życiu domowym, czy w pracy. Mogą się wycofać i nie rozmawiać z innymi lub nie zwracać uwagi, gdy inni z nimi rozmawiają. Mogą przestać uprawiać hobby lub sport.
10. Zmiany osobowości lub nastroju.
Osoba z demencją może odczuwać duże zmiany nastroju lub zmiany osobowości. Na przykład mogą stać się drażliwi, przygnębieni, przerażeni lub niespokojni.
Niestety nie jesteśmy w stanie zapobiec chorobie. Od lat trwają światowe badania w celu znalezienia lepszych sposobów leczenia choroby, opóźnienia jej wystąpienia i zapobiegania jej rozwojowi. Aktualnie stosowane terapie nie eliminują przyczyn choroby ani nie zatrzymują jej postępu. Leczenie jest więc wyłącznie objawowe.
Lekarze jednak podkreślają, że prowadzenie zdrowego trybu życia może minimalizować nasze szanse na to, że rozwinie się u nas demencja starcza. Ważne jest, aby unikać używek, stosować zdrową dietę, podejmować aktywność fizyczną i wysiłek intelektualny.
