Jesień jest najbardziej kolorową porą roku nie tylko w naturze, ale i na talerzu. Jesienne warzywa i owoce obfitują w witaminy i minerały niezbędne dla naszego organizmu.

Zalet sezonowych warzyw i owoców nie da się przecenić. Odpowiednio dobrany jesienny jadłospis może nas uchronić przed przeziębieniami a nawet jesienną depresją.

Idealna dieta o tej porze roku jest w stanie dostarczyć nam wystarczającą ilość witaminy A i C jak również składników mineralnych takich jak selen czy cynk, które pobudzą nasz układ odpornościowy. Jesienny talerz to przede wszystkim dynie, brukselki, śliwki, gruszki, jabłka i słodkie ziemniaki.

Dynia

Wykorzystywana w kuchni i kosmetyce. Zawiera duże ilości błonnika i witaminy A oraz minerały, tj.: potas, magnez, żelazo i wapń. Zawiera ważny dla mężczyzn minerał – cynk. To on poprawia libido i poziom testosteronu w męskim organizmie. Dynia pomaga w walce z pasożytami, poprawia wygląd skóry, paznokci i włosów, a nawet obniża ciśnienie. W kosmetyce używana jest jako tonik do skóry. Pomaga w walce z powiększonymi porami. Nadaje się do marynowania, smażenia, gotowania i pieczenia.

Słodkie ziemniaki

Nazwane też batatami lub patatami są źródłem flawonoidów, likopenu, antocyjanów i karotenoidów a także błonnika. Posiadają bardzo niski poziom indeksu glikemicznego czyli zapobiegają skokom poziomu cukru w naszym organizmie. Można z nich zrobić frytki, puree, zapiekanki, zupy, ciasta i desery. Dobrze komponują się z tymiankiem, chili, czosnkiem, sokiem pomarańczowym i brandy. Podając je na słodko warto dodać do nich przyprawę chili lub cynamon.

Brukselka

Ma właściwości antynowotworowe, które zawdzięcza zawartości przeciwutleniacza sulforafanu. Brukselka jest bogata w witaminy K, C, oraz A – nazywaną witaminą młodości i witaminę E – potocznie nazywaną witaminą płodności. Zawiera również żelazo, magnez i cynk. Sezon na to warzywo trwa od października do stycznia. Gotując ją należy pamiętać, aby jej nie rozgotować. Tradycyjne gotowanie w wysokiej temperaturze niszczy myrozynazę – enzym, który jest niezbędny do produkcji sulforafanu. Najlepiej więc gotować brukselkę na parze. Nie dłużej niż 3-4 minuty Można ją podawać z orzechami, serem parmezan, prosciutto lub octem balsamicznym.

Buraki

Sezon na buraki czerwone zaczyna się we wrześniu i trwa aż do marca. Są jadalne od zielonych liści po bulwę. Liście zawierają żelazo, białko, witaminy i kwas foliowy. Burak zawiera witaminy A, B, C, kwas foliowy, fluor, wapń, żelazo, potas, magnez, bor, cynk. Najzdrowszy jest na surowo, ponieważ podczas gotowania traci cenne wartości odżywcze, więcej walorów zachowuje po upieczeniu. Burak wspomaga odporność i chroni przed infekcjami oraz procesami starzenia się. Cenny jest sok wyciskany z buraka bogaty w betainę, która działa przeciwbakteryjnie i obniża poziom homocysteiny, związku chemicznego, którego wysoki poziom może doprowadzić do miażdżycy, nadciśnienia oraz niedoczynności tarczycy.

Papryka

Obfituje w witaminę C oraz beta-karoten. Działa przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie oraz chroni organizm przed infekcjami. Pomaga w chorobach układu krążenia, obniża ciśnienie krwi i zwalcza wolne rodniki odpowiedzialne za starzenie się. Surowa papryka wspomaga procesy trawienne, dzięki czemu jest lekiem na wzdęcia i zaparcia. Paprykę można spożywać w każdej postaci. Można ją mrozić, marynować, kwasić lub suszyć. Jest świetnym dodatkiem do dań z makaronu czy ryżu, sałatek, dań gotowanych lub pieczonych.

Gruszka

Gruszki obfitują w węglowodany i białko, zawierają witaminę A C, E, K, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6 i B9) oraz składniki mineralne, takie jak- cynk, fosfor, magnez, potas, sód, wapń i żelazo. Jako jedne z nielicznych owoców, zawierają jod – minerał niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Najpopularniejsze odmiany w USA to:

• Bartlett – słodki smak, bardzo soczysta. Nadaje się do przetworów i sałatek.

• Bosc – chrupiąca o smaku miodowym i gęstym miąższu. Nadaje się do pieczenia i opiekania. Zachowuje swój kształt i konsystencję lepiej niż inne odmiany.

• Green Anjou – słodka i soczysta. W pełni dojrzała ma delikatny smak limonki. Sprawdza się w każdym zastosowaniu w kuchni.

Jabłka

Chronią przed zawałami, wzmacniają zęby, chronią jelita. Są pełne antyoksydantów i błonnika. Wspaniale sprawdzają się w pieczeniu i gotowaniu. Najpopularniejsze odmiany to:

• Red Delicious – słodkie. Najlepiej nadają się jako dodatek do sałatek.

• Golden Delicious – słodkie, chrupiące. Sprawdzają się w gotowaniu i pieczeniu. Mają cienką i delikatną skórkę, dlatego też nie muszą być obierane przed dodaniem do potraw. Podczas obróbki cieplnej zachowują swój kształt.

• Gala – najlepsze do użycia w sałatkach i sosie jabłkowym. Dobre w pieczeniu.

• Granny Smith – cierpkie, zielone jabłka. Wspaniałe w pieczeniu i podsmażane.

• Fuji – mocniejszy i słodszy smak niż inne rodzaje. Nadają się do pieczenia i sosów jabłkowych. Najlepiej sprawdzają się w strudlach i innych deserach jabłkowych.

• McIntosh – należą do zimowej odmiany jabłek. Ich smak określa się jako landrynkowy. Sprawdzają się jako dodatek do wszystkich potraw, nie tylko słodkich, ale nawet zup. Dobrze smakują w parze z orzechami pekanami, selerem naciowym, wieprzowiną, czereśniami, cynamonem oraz serami gorgonzola i feta.

Śliwki

Śliwki poprawiają apetyt i działają korzystnie na trawienie. Zawierają witaminy A, C, E, B6, K, polifenole (m.in. kwas chlorogenowy), potas, wapń, żelazo, fosfor, magnez i błonnik. Dostępne są od września do października. Najlepsze są na surowo, a wspaniale spełniają się w deserach i ciastach.