Skrócanie ludzkich telomerów – „czapeczek”, które chronią nasze chromosomy przed degradacją wiąże się ze starzeniem się organizmu i chorobami.
Chromosomy to nitkowate struktury znajdujące się na końcu nici DNA, które zawierają całą naszą informację genetyczną. Telomery chronią nasze chromosomy przed uszkodzeniem podczas podziału komórki. Jednak telomery stają się krótsze z każdym podziałem komórki i mogą osiągnąć punkt, w którym nie są już w stanie chronić chromosomów, narażając je na degradację. Prowadzi to do starzenia się i rozwoju chorób.
U młodych ludzi telomery mają długość około 8 000-10 000 nukleotydów. Jednak skracają się z każdym podziałem komórki. Starzenie się to kumulacja uszkodzeń. Gdy telomery osiągną krytyczną długość, przestaje się dzielić lub umierają.
Długie telomery są związane z większą długowiecznością, podczas gdy krótsze są związane z chorobami związanymi ze starzeniem się, takimi jak rak, zapalenie stawów i choroby serca. Jak podaje LifeLength enzym telomerazy może naprawić zużycie telomerów. Enzym ma podjednostkę białkową (hTERT) i podjednostkę RNA, pomaga w utrzymaniu długości telomerów poprzez dodanie powtórzeń telomerycznych „TTAGGG” na końcach chromosomu podczas replikacji DNA.
Styl życia odgrywa ważną rolę w określaniu długości telomerów i aktywności telomerazy. Czynniki takie jak otyłość, stres, spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, zanieczyszczenie powietrza i niska aktywność fizyczna mogą znacząco zwiększać tempo skracania telomerów, ryzyko raka i wpływać na długość życia.
Jak spowolnić skracanie telomerów?
Eksperci twierdzą, że należy wprowadzić sześć łatwych zmian poprawiających ogólny stan zdrowia, które również pozytywnie wpłyną na długość telomerów. Czynniki genetyczne odpowiadają za około 30% długości telomerów danej osoby. Czynniki środowiskowe, w tym wybór stylu życia, odgrywają znacznie większą rolę w zdrowiu komórkowym i procesie starzenia się danej osoby.
1. Stosuj dietę chroniącą telomery, pełną produktów bogatych w witaminę C, polifenole i antocyjany. Spożywaj czerwoną paprykę, jarmuż, ciemną czekoladę i jagody, aby uzyskać pozytywną równowagę, która chroni DNA przed stresem.
2. Obniż stres. Niska aktywność telomerazy i krótka długość telomerów są związane z psychologicznym, przewlekłym i życiowym stresem. Minimalizacja stresu oksydacyjnego w organizmie staje się niezbędna do utrzymania zdrowych telomerów. Stres wpływa na produkcję katecholamin, co ma istotny wpływ na rolę immunologiczną, która obejmuje aktywność komórek NK i proliferację limfocytów. Komórki naturalnych zabójców (NK) należą do komórek układu odpornościowego. To podzbiór limfocytów cytotoksycznych, które mają zdolność do wywoływania śmierci komórkowej w komórkach nowotworowych lub komórkach zakażonych wirusem. Komórki NK odgrywają kluczową rolę w homeostazie układu odpornościowego.
3. Ćwicz. Osoby o wysokiej aktywności fizycznej mają dłuższe telomery w porównaniu do osób prowadzących siedzący tryb życia lub umiarkowanie aktywnych.
4. Regularnie monitoruj poziom cholesterolu i cukru, aby uniknąć wystąpienia cukrzycy lub wysokiego poziomu cholesterolu.
5. Rzuć palenie. Palenie przyczynia się do wzrostu uszkodzeń oksydacyjnych i stanów zapalnych. Powoduje to skrócenie telomerów leukocytów poprzez promowanie nadmiernego obrotu komórkowego i starzenia replikacyjnego. W badaniach stwierdzono, że ludzie, którzy palą, mają krótszą długość telomerów niż ci, którzy nie palą.
6. Ogranicz alkohol. Nadmierne spożycie alkoholu również wiąże się z szybszym starzeniem biologicznym na poziomie komórkowym. Intensywne spożywanie alkoholu wiąże się również z niedoborem tiaminy, ogólnie znanej jako witamina B1, ważnego składnika odżywczego do pobierania energii z pożywienia i przekształcania jej w energię dla mózgu, nerwów i serca. Długotrwały niedobór witaminy B1 prowadzi do wyższych poziomów stresu oksydacyjnego, co wiąże się z wpływem na długość telomerów.
Posłuchaj podcastów:
