Kobalamina, zwana również witaminą B12 jest kluczową witaminą z grupy B. Odpowiada za prawidłowy metabolizm tłuszczów i węglowodanów, wspomaga funkcje mózgu, jest niezbędna w syntezie białek i produkcji czerwonych krwinek. Niedobór może prowadzić do nieodwracalnych problemów neurologicznych.
W Stanach Zjednoczonych u około 10 procent populacji diagnozuje się niedobór witaminy B12. Wraz z wiekiem zdolność wchłaniania witaminy B12 spada. U osób w wieku powyżej 50. roku życia około 30 procent żyje z niedoborem tej witaminy.
Witamina B12 jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, podobnie jak wszystkie inne witaminy z grupy B. Oznacza to, że może rozpuszczać się w wodzie i przemieszczać się w krwiobiegu. Nadmiar zostaje wydalony z moczem.
Witaminę B12 można znaleźć naturalnie w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak ryby, mięso, jaja i produkty mleczne. Zwykle nie występuje w pokarmach roślinnych. Dobre źródła witaminy B12 w to:
- wołowina
- wieprzowina
- szynka
- drób
- baranina
- ryby, zwłaszcza plamiak i tuńczyk
- produkty mleczne, takie jak mleko, ser i jogurt
- jajka
- niektóre rodzaje mleka sojowego i płatków śniadaniowych, które zostały wzbogacone witaminą B12.
Do najważniejszych zadań witaminy B12 należą:
- poprawa funkcjonowania układu immunologicznego
- kojenie nerwów
- prawidłowy wzrost i podział komórek
- produkcja i dojrzewanie krwinek czerwonych
- prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego
- zapobieganie anemii
- ochrona przed chorobami układów krwionośnego i pokarmowego
- ochrona przed zmianami miażdżycowymi.
W grupie osób zagrożonych niedoborem witaminy B12 znajdują się:
- osoby starsze
- osoby, które przeszły operację usunięcia części jelita pochłaniającej witaminę B12
- pacjenci przyjmujący metforminę na cukrzycę
- osoby przestrzegające ścisłej diety wegańskiej
- osoby często doświadczające zgagi i biorące leki z tym związane.
Typowymi oznakami niedoboru witaminy B12 są:
- Blada lub żółtawa skóra – osoby z niedoborem witaminy B12 często wyglądają blado lub mają lekko żółty odcień skóry i białek oczu, stan znany jako żółtaczka. Dzieje się tak, gdy brak witaminy B12 powoduje problemy z produkcją czerwonych krwinek w organizmie.
- Osłabienie i zmęczenie – to częste objawy niedoboru witaminy B12. Występują, ponieważ organizm nie ma wystarczającej ilości witaminy B12 do wytwarzania czerwonych krwinek, które transportują tlen w całym organizmie.
- Uczucie kłucia, mrowienia i drętwienia kończyn – jednym z poważniejszych skutków ubocznych długotrwałego niedoboru witaminy B12 jest uszkodzenie nerwów. Może to nastąpić z biegiem czasu, ponieważ witamina B12 jest ważnym czynnikiem przyczyniającym się do wytworzenia otoczki mielinowej neuronów. Mielina otacza nerwy jako formę ochrony i izolacji. Bez witaminy B12 proces ten nie funkcjonuje poprawnie.
- Zmiany w mobilności – nieleczone uszkodzenie układu nerwowego spowodowane niedoborem witaminy B12 może spowodować zmiany w sposobie chodzenia i poruszania się. Może nawet wpływać na równowagę i koordynację, sprawiając, że jesteś bardziej podatny na upadki.
- Zapalenie języka i wrzody jamy ustnej – podczas zapalenia języka, język zmienia kolor i kształt, powodując ból, zaczerwienienie i obrzęk.
- Brak tchu i zawroty głowy – anemia spowodowana niedoborem witaminy B12, może prowadzić do zadyszki i zawrotów głowy. Dzieje się tak, ponieważ w organizmie brakuje czerwonych krwinek potrzebnych do dostarczenia wystarczającej ilości tlenu do komórek organizmu.
- Zaburzenia widzenia – jednym z objawów niedoboru witaminy B12 jest niewyraźne lub zaburzone widzenie. Może się to zdarzyć, gdy nieleczony niedobór witaminy B12 spowoduje uszkodzenie układu nerwowego nerwu wzrokowego. Ten stan jest znany jako neuropatia nerwu wzrokowego.
- Zmiany nastroju – niski poziom witaminy B12 jest powiązany z zaburzeniami nastroju i mózgu, takimi jak depresja i demencja.
ZJ/ ZSS
