Setki produktów codziennego użytku są wykonane z wysoce toksycznych fluorowanych chemikaliów zwanych PFAS. Gromadzą się w naszych ciałach i nigdy nie rozkładają się w środowisku.
Bardzo małe dawki PFAS zostały powiązane z rakiem, uszkodzeniem układu rozrodczego i odpornościowego oraz innymi chorobami. Dziś prawie wszyscy Amerykanie, w tym noworodki, mają PFAS we krwi.
Czym są PFAS?
Wszystko zaczęło się w 1946 roku kiedy to firma DuPont wprowadziła na rynek naczynia kuchenne z powłoką zapobiegającą przywieraniu – teflonem. Obecnie rodzina fluorowanych chemikaliów wywodzących się z teflonu obejmuje tysiące nieprzywierających, odpornych na plamy i wodoodpornych związków zwanych PFAS, co jest skrótem od substancji per- i poli-fluoroalkilowych. PFAS są używane w produktów konsumenckich i mają wiele zastosowań komercyjnych.
Najbardziej znane chemikalia PFAS – PFOA, substancja chemiczna teflonowa i PFOS, składnik Scotchgard 3M – zostały wycofane w USA pod naciskiem Agencji Ochrony Środowiska po ujawnieniu ich ukrytych zagrożeń.
Dziesięciolecia intensywnego użytkowania spowodowały skażenie wody, gleby oraz krwi ludzi i zwierząt wszystkich zakątkach świata. PFAS są niezwykle trwałe, nigdy się nie psują czy rozkładają się w środowisku i pozostają w ciałach przez lata.
Liczne badania wykazują, że chemikalia te są powiązane z:
- Rakiem jądra, nerki, wątroby i trzustki.
- Problemami reprodukcyjnymi
- Osłabioną odpornością
- Niska waga po urodzeniu
- Zaburzeniami endokrynologicznymi
- Zwiększonym cholesterolem
- Przyrostem masy ciała u dzieci i dorosłych.
Zagrażające zdrowiu PFOA i PFOS nazywane są „długołańcuchowymi” związkami chemicznymi, ponieważ zawierają osiem atomów węgla. Odkąd te chemikalia zostały wycofane, EPA i Food and Drug Administration zezwoliły na wprowadzenie wielu „krótkołańcuchowych” zamienników z sześcioma atomami węgla. Firmy chemiczne twierdzą, że ta struktura czyni je bezpieczniejszymi. Jednak badania przeprowadzone na Auburn University wykazały, że krótkie łańcuchy mogą stwarzać jeszcze większe ryzyko niż długie łańcuchy.
EWG i Social Science Health and Environmental Health Research Institute śledzą skażenie PFAS zgłaszane przez władze federalne i stanowe.
Najwięcej ludzi w USA przyjmuje PFAS z wodą pitną. Dane federalne sugerują, że nawet 110 milionów Amerykanów może mieć wodę pitną skażoną PFAS. Ale woda pitna nie jest główną drogą narażenia na PFAS.
Chemikalia PFAS są szeroko stosowane do powlekania opakowań papierowych i kartonowych do fast foodów i wyrobów piekarniczych. PFAS znajdują się w produktach, meblach i dywanach poddanych obróbce za pomocą Scotchgard, Stainmaster oraz ubraniach reklamowanych jako odporne na plamy i nie przenikające wodę. PFAS są nawet w produktach do pielęgnacji ciała i kosmetykach.
-
Zobacz też: Obniży ciśnienie i cholesterol, zapobiegnie anemii. Tę rybę chcesz mieć na swoim stole
- Naczynia z powłoką zapobiegającą przywieraniu (przykładem jest teflon)
- Odzież wodoodporna
- Produkty czyszczące
- Meble i dywany plamoodporne
- Opakowania do żywności, takie jak pudełka do pizzy, opakowania do fast foodów i torby na popcorn do mikrofalówek
- Farby i uszczelniacze
- Produkty do polerowania i waksowania
- Opakowania i produkty dla zwierząt domowych
- Pianki do gaszenia pożarów.
Do składników PFAS należą:
- PTFE (Teflon)
- Dimetikon perfluorononylowy
- Perfluorodekalina
- C9-15 Fosforan fluoroalkoholu
- Metakrylan oktafluoropentylu
- Perfluoroheksan
- Pentafluoropropan
- Poliperfluoroetoksymetoksy difluoroetylo fosforan peg
- Poliperfluoroetoksymetoksy fosforan Peg-2
- Eter metyloperfluorobutylowy
- Perfluorononyloetylokarboksydecyl Peg-10 dimetikon
- Perfluorodimetylocykloheksan
Naukowcy zalecają zastosowanie tych kilku poniższych porad, aby zmniejszyć ekspozycję na te szkodliwe chemikalia:
- Unikaj naczyń z PFAS
Oznacza to unikanie nieprzywierających naczyń kuchennych i przyborów, które mogą być pokryte PFAS.
- Wybierz „zdrowe” naczynia zbudowane z:
Żeliwa – jest to jedna z najlepszych i najtańszych opcji. Cast iron nie jest jednak zalecane dla wszystkich, ponieważ może podnieść poziom żelaza w organizmie do niezdrowego poziomu u dorosłych mężczyzn, kobiet w okresie menopauzy i innych osób, które mogą mieć dziedziczne schorzenia związane z żelazem.
Wysokiej jakości stal nierdzewna – stal nierdzewna klasy spożywczej jest oznaczona jako 304, 316 lub 430 lub 18/8, 18/10 lub 18/0. Pierwsza liczba reprezentuje procent chromu w stali, a druga procent niklu. Metale wypłukują się ze stali nierdzewnej tylko wtedy, gdy są zarysowane. Zaleca się delikatne czyszczenie stali nierdzewnej. Przy alergii na nikiel, rozwiązaniem może być 18/0.
Żeliwo emaliowane – to kolejna nietoksyczna opcja. Chociaż mogą być drogie, są warte inwestycji. Ważne jest, aby unikać zarysowań.
Szklane naczynia do pieczenia – doskonała alternatywa dla nieprzywierających form do pieczenia chleba, form do ciast i zapiekanek. W razie potrzeby można posmarować szklaną formę olejem kokosowym lub wyłożyć papierem do pieczenia.
- Gotuj więcej w domu
Ciekawostką jest to, że osoby które stołują się często poza domem mają wyższy poziom 5 specyficznych PFAS we krwi niż ci, którzy głównie gotowali w domu. Wpływ na to najprawdopodobniej mają restauracje typu fast food i pizzerie. Efekty były także wyższe w przypadku kobiet niż mężczyzn.
- Filtruj wodę
Ponieważ PFAS są szeroko rozpowszechnione w wodzie pitnej, a większość gmin nie testuje ich regularnie, inwestycja w wysokiej jakości filtr do wody jest jednym z najlepszych sposobów ochrony przed tymi i innymi zanieczyszczeniami.
-
Czytaj także: Penis rośnie a naukowcy się niepokoją
- Kupuj mądrze
Uważaj na odzież, która jest wodoodporna lub nie przenikająca wody, a zamiast tego wybieraj jak najwięcej naturalnych tkanin i włókien.
- Sprawdź skład kosmetyków
Unikaj kosmetyków z PTFE lub jakiegokolwiek słowa zawierającego „perfluor” lub „polifluor” na liście składników.
Ryby w rzekach w stanie Michigan zatrute wiecznymi chemikaliami
Posłuchaj podcastów:
